Bệnh tiểu đường là bệnh mãn tính, hiện nay vẫn chưa tìm ra phương pháp chữa trị dứt điểm. Vì vậy nên người bệnh sẽ luôn phải phụ thuộc vào thuốc và điều chỉnh dinh dưỡng, sinh hoạt để kiểm soát đường huyết, ngăn ngừa biến chứng ở một mức độ nhất định.
Khi nhắc tới chế độ ăn uống của người mắc tiểu đường, ấn tượng đầu tiên là họ phải kiêng khem nhiều thứ. Tuy nhiên, cũng có một số loại rau củ nếu ăn điều độ sẽ giúp phòng bệnh và hỗ trợ điều trị bệnh này rất hiệu quả. Trong đó có 6 loại rau củ cực quen thuộc, giá rẻ và rất dễ mua ngoài chợ Việt sau đây:
1. Mướp đắng
Mướp đắng có chứa một hoạt chất gọi là Momordica, được chứng minh là có tác dụng hạ đường huyết trong nhiều thí nghiệm trên động vật. Chất này hoạt động giống như insulin nhờ đó có tác dụng làm giảm đường máu.
Cách dùng mướp đắng hạ đường huyết tốt nhất là chế biến thành nước ép hay sinh tố và không thêm đường (Ảnh minh họa)
Momordica có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa glucose trong cơ thể thông qua các con đường khác nhau. Bao gồm tăng độ nhạy insulin, thúc đẩy sử dụng glucose và giảm sản xuất glucose ở gan. Đặc biệt là làm cho nhiều glucose đi vào các tế bào sau đó lưu trữ glucose này ở trong gan, cơ bắp hoặc chất béo và quá trình ngược lại.
Hay saponin, polysaccharides, peptide, alkaloid trong mướp đắng cũng được cho là có thể phát huy tác dụng giống như insulin bằng cách chống lại các gốc tự do. Nhưng hiệu quả khi dùng thực phẩm thấp hơn rất nhiều so với chiết xuất, tinh chế và các thao tác khác mới có hiệu quả dưới dạng viên uống hoặc tiêm dưới da.
Còn về cách hạ đường huyết hiệu quả nhất với quả mướp đắng sẽ là khi uống nước ép thay vì ăn mướp đắng đã chế biến nhiệt. Nhưng không nên dùng khi bụng đói.
2. Bí ngô
Bí ngô rất giàu chất xơ, có thể giúp trì hoãn quá trình làm rỗng dạ dày và tăng cảm giác no. Chất xơ trong bí đỏ ngăn quá trình hấp thu đường, có khả năng làm hạ đường huyết đáng kể sau ăn. Ngoài ra, bí ngô còn chứa một số chất phytochemical tự nhiên, chẳng hạn như polyphenol và carotene, được coi là có khả năng làm giảm lượng đường trong máu.
Nhưng các nghiên cứu khoa học chứng minh rằng bí ngô chủ yếu có tác dụng phòng bệnh hơn là chữa bệnh đối với tiểu đường. Bởi vì những người tiểu đường nếu ăn nhiều bí ngô, nhất là loại bí chín kỹ, giống bí có vị quá ngọt (chỉ số đường huyết cao) thì sẽ gây phản tác dụng. Còn nếu ăn điều độ, không quá 200g mỗi ngày thì có hiệu quả kiểm soát đường đáng kể.
3. Cà tím
Có một đặc điểm chung ở các loại rau củ tốt cho người tiểu đường là chúng rất giàu chất xơ, cà tím cũng vậy.
Chất xơ khi vào ruột sẽ giúp thức ăn được tiêu hóa và hấp thụ vào máu chậm hơn, nhờ đó giúp đường huyết ổn định hơn và không tăng quá nhanh. Cà tím cũng có chỉ số đường huyết rất thấp, ước tính nằm trong khoảng từ 15 đến 30. Theo các chuyên gia, các thực phẩm dưới chỉ số 55 giúp ổn định đường huyết.
Cà tím có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon, tốt cho sức khỏe và chống lại tiểu đường (Ảnh minh họa)
Tuy nhiên, điểm nổi bật ở cà tím là nó chứa các hợp chất polyphenolic tự nhiên như lycopene và anthocyanin. Khoa học đã chứng minh rằng các chất này có lợi cho việc kiểm soát lượng đường trong máu và sức khỏe tổng thể nhờ làm giảm nguy cơ hấp thụ đường và tiết nhiều chất insulin hơn. Polyphenol của cà tím còn giúp giảm lượng enzyme gây ảnh hưởng đến hấp thu đường huyết và đường huyết trong cơ thể.
4. Củ cải trắng
Củ cải trắng có chỉ số đường huyết thấp, nghĩa là nó khiến lượng đường trong máu tăng chậm hơn trong quá trình tiêu hóa. Điều này có lợi cho việc kiểm soát lượng đường trong máu.
Đồng thời, củ cải trắng còn có thể chiết xuất một loại dầu thực vật rất giàu axit béo không bão hòa. Chẳng hạn như axit béo Omega-3 và axit béo Omega-6, cũng như một số vitamin và chất chống oxy hóa khác. Những chất này được chỉ ra rằng có tác dụng tăng phân hủy chất béo, tinh bột và có tác dụng hạ đường huyết. Axit béo Omega-3 còn có lợi trong việc giảm viêm và cải thiện độ nhạy insulin, từ đó có tác động tích cực đến việc kiểm soát lượng đường trong máu.
Ngoài ra, củ cải trắng có hàm lượng chất xơ dồi dào, chỉ số glycemic (phản ánh tốc độ gia tăng đường huyết) thấp, vì thế đây là loại thực phẩm lý tưởng để phòng và chữa tiểu đường. Nhưng nước ép củ cải trắng được xem là có hiệu hơn so với củ cải trắng đã nấu chín.
5. Đậu bắp
Nhắc tới thực phẩm phòng và hỗ trợ hạ đường huyết thì không thể nào bỏ qua đậu bắp. Như đã nói, chất xơ đã được chứng minh là có thể kiểm soát đường huyết tốt hơn và cải thiện độ nhạy insulin và đậu bắp rất giàu thứ này. Đặc biệt, chất xơ trong đậu bắp còn là chất xơ hòa tan, do đó có thể làm chậm quá trình tiêu hóa và giảm tác động của carbohydrate đến lượng đường trong máu. Đồng thời, đậu bắp cũng giúp giữ no lâu hơn.
Đặc biệt, trong nhớt của đậu bắp có chứa một số chất hữu ích trong kiểm soát đường huyết. Nó tạo thành một lớp chất nhầy trong ruột, có thể làm chậm quá trình hấp thụ glucose, khiến lượng đường trong máu tăng chậm hơn.
Đậu bắp còn giúp duy trì lượng glucose và ngăn ngừa bất kỳ loại tổn thương nào đối với thận. Nhờ việc đào thải tốt, mà lượng đường trong máu sẽ được kiểm soát ở mức ổn định.
6. Bông cải xanh
Bông cải xanh thậm chí còn được gọi là “nhân sâm xanh của người nghèo” bởi nó mang lại rất nhiều lợi ích sức khỏe nhưng giá không hề đắt đỏ, ai cũng có thể ăn.
Loại rau này được xem là chìa khóa giúp làm chậm, thậm chí đảo ngược bệnh tiểu đường, đặc biệt là tiểu đường tuýp 2. Đây là kết luận từ nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Science Translational Medicine của các nhà khoa học Thụy điển. Điều này nhờ vào tác dụng của hợp chất có tên sulforaphane có trong bông cải xanh.
Bông cải xanh không chỉ hạ đường huyết mà còn giúp giảm cân, giảm nguy cơ mắc ung thư (Ảnh minh họa)
Bản thân bông cải xanh cũng rất giàu chất xơ hòa tan và chất chống oxy hóa. Từ đó giúp kiểm soát lượng đường trong máu và ngăn ngừa hoặc giảm lượng đường tăng đột biến. Chất xơ hòa tan cải thiện độ nhạy insulin bằng cách cung cấp cho các vi khuẩn có lợi trong đường ruột.
Ngoài ra, một số nghiên cứu chỉ ra rằng bông cải xanh có chứa crom, có thể ảnh hưởng đến chức năng insulin và chuyển hóa glucose. Từ đó có khả năng giúp giảm lượng đường trong máu. Nghiên cứu về vấn đề này mới chỉ thực hiện trên chuột và vẫn đang được tiếp tục mở rộng nhưng cũng phần nào cho thấy tác dụng của bông cải xanh với việc kiểm soát đường huyết.
Nguồn và ảnh: Sohu, Family Doctor, Eat This