Hiện nay trên địa bàn Hà Nội đang triển khai tiêm vắc-xin phòng COVID-19 mở rộng. Để không bỏ lỡ tiêm vắc-xin, vợ chồng anh Nguyễn Thành Luân ở Hà Đông (Hà Nội) cùng đăng ký đi tiêm tại phường. Nhận được giấy thông báo đi tiêm vắc-xin cùng lúc, hai vợ chồng anh chị đã rất vui. Thế nhưng vợ anh Luân lo lắng bởi chị thấy rất nhiều người đi tiêm về sốt cao, đau người… Chị chỉ sợ cả nhà đi tiêm vắc-xin phòng COVID-19 không biết sẽ chăm sóc nhau như nào nếu có phản ứng?
PGS.TS Hồ Thị Kim Thanh, Trưởng bộ môn Y học gia đình, Trưởng điểm tiêm vắc-xin COVID-19 của Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho biết, điều băn khoăn này của gia đình cũng là rất thực tế. Ở điểm tiêm có nhiều người cũng hỏi câu hỏi tương tự. Mọi người lo lắng xin được tiêm cách nhau để nhỡ có ốm mệt thì người còn lại chăm sóc.
Thực tế thì cũng có trường hợp cả nhà rủ nhau đi tiêm xong về nhà mệt, nhưng không tới mức cả nhà cùng ốm mệt nặng, không thể làm được gì. Với lại tùy cơ địa từng người, có người có phản ứng, có người lại không có biểu hiện gì sau tiêm.
"Sau tiêm các phản ứng nhẹ nhàng, cả nhà mệt cùng nghỉ ngơi sẽ nhanh hết. Hơn nữa, có khi đi tiêm cả nhà về cùng ăn uống cùng một chế độ, động viên nhau cũng vui. Còn trường hợp nếu lo lắng quá thì gia đình có thể chia thời gian ra người tiêm trước người tiêm sau. Mọi người cần nhớ sau tiêm vắc-xin không nên ở một mình, bao giờ cũng phải có những người khác ở cùng" – PGS.TS Kim Thanh chia sẻ.
Phản ứng sau tiêm vắc-xin sẽ tùy theo cơ địa từng người
Theo các chuyên gia, nếu gia đình có nhiều người cùng lúc đi tiêm thì có thể chuẩn bị sẵn thuốc hạ sốt, chế độ ăn dinh dưỡng cho cả gia đình… Một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, cân bằng với nhiều rau xanh và trái cây mọng nước như các loại trái cây họ cam quýt, dứa, xoài, chuối, dưa hấu,… có thể giúp giảm đau, giữ nước cho cơ thể sau tiêm.
Điều quan trọng trước khi đi tiêm mọi người cần giữ tinh thần thoải mái, bổ sung đầy đủ nước, ăn uống bình thường như những ngày khác. Mọi người không nên uống rượu, bia hay chất kích thích trước khi tiêm và không có chủ động uống bất kể thuốc gì theo những lời mách bảo để làm ảnh hưởng sức khỏe. Khi đi tiêm sẽ được các bác sĩ tư vấn đầy đủ để thực hiện mũi tiêm chủng thực sự an toàn.
Phản ứng sau tiêm vắc-xin có thể tức khắc hoặc phản ứng sau. Với phản ứng tức thì ngay lúc tiêm sợ nhất là phản ứng phản vệ. Giống như uống vitamin C cũng có phản vệ và tiêm vắc-xin cũng không nằm ngoài, nhưng tỷ lệ này vô cùng thấp. Mọi người không nên quá lo lắng. Hơn nữa, ở mọi điểm tiêm chủng đều có thuốc và bố trí xử lý cấp cứu kịp thời ngay.
Thứ 2, sau khi đưa một vắc-xin vào cơ thể để kích hoạt hệ thống miễn dịch của cơ thể nhận diện và tạo ra kháng thể cho cơ thể chống lại virus thường có phản ứng chậm hơn. Phản ứng hay gặp là đau tức tại chỗ tiêm, sốt nhẹ, đau đầu, khó chịu… Thông thường, các phản ứng này sau 24 – 48 giờ là hết.
Do đó để đảm bảo sức khỏe, những ngày sau tiêm mọi người cần tránh những vận động mạnh, uống đủ nước, tăng cường nghỉ ngơi nhiều hơn. Với các gia đình cả nhà cùng đi tiêm vắc-xin phòng COVID-19 càng nên chú ý hơn. Mọi người chú ý giám sát các biểu hiện theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Nếu như sốt cao thì uống thuốc hạ sốt, không để sốt quá lâu; không chườm đắp bất cứ thứ gì vào chỗ tiêm vì có thể tạo ra nhiễm khuẩn tại chỗ tiêm. Nếu thấy sốt cao thì mặc quần áo thoáng mát, chườm mát cơ thể và dùng thuốc hạ sốt theo liều khuyến cáo khi sốt cao từ 38độ C. Ngoài ra, mọi người chú ý không uống rượu sau tiêm vì dễ khiến mất nước, làm suy yếu khả năng miễn dịch.
PGS.TS Hồ Thị Kim Thanh khuyến cáo, trong thời điểm hiện nay khi dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, nếu có cơ hội được tiêm vắc-xin cần tiêm chủng ngay vì vắc-xin tốt nhất là vắc-xin tiêm sớm nhất. Tất cả những vắc-xin phòng COVID-19 đưa vào tiêm chủng mở rộng đợt này đều là những vắc-xin đã được Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo cho phép sử dụng trong trường hợp khẩn cấp để phòng chống COVID-19. Đối với Việt Nam khi đưa vắc-xin về sử dụng đều đã được Bộ Y tế cho phép và mỗi lô đưa ra cho người dân sử dụng đều có giấy phép xuất xưởng… Do đó, người dân đi tiêm hoàn toàn có thể yên tâm.