Con 12 tuổi bụng to bất thường, cha mẹ phát hoảng vì căn ung thư nguy hiểm

Bé T (12 tuổi) nhập viện 108 vì bụng to bất thường và có khối u gan to chiếm gần hết vùng bụng.

Ngày 3/11, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (Bệnh viện 108) cho hay Khoa Phẫu thuật Gan - Mật - Tuỵ thuộc Bệnh viện này vừa tiếp nhận 1 bệnh nhân là cháu T (12 tuổi), nhập viện vì bụng to bất thường và có khối u gan to chiếm gần hết vùng bụng. 

Bệnh nhân đã được phẫu thuật cắt phần gan phải có chứa khối u. Kết quả giải phẫu bệnh là u nguyên bào gan.

Con 12 tuổi bụng to bất thường, cha mẹ phát hoảng vì căn ung thư nguy hiểm - 1

Khối u chiếm toàn bộ phần gan phải trên phim CT scan bụng. Ảnh: BV

Theo BS. Lê Trung Hiếu, Khoa Phẫu thuật Gan – Mật – Tụy, ở trẻ em, ung thư gan hiếm gặp, tỉ lệ mắc bệnh khoảng 1% tổng số ung thư trẻ em. Chỉ có khoảng 1,5 ca ung thư gan trên 1 triệu trẻ em dưới 15 tuổi.

Ở trẻ nhỏ dưới 3 tuổi thường gặp nhất là u nguyên bào gan. Đây là u có dạng một khối u đơn độc, khoảng 70% có khả năng mổ được. Đặc biệt, bệnh nhạy với thuốc hóa trị nên điều trị kết hợp mổ cắt bỏ u và hóa trị cho kết quả tốt. Có khoảng 80% trường hợp sống thêm 5 năm sau điều trị.

Còn ở trẻ em hơn 11 tuổi, thường gặp là dạng carcinoma tế bào gan. Đây là dạng ung thư gan thường phát triển đa ổ, xâm lấn rất mạnh và không nhạy với thuốc hóa trị. Bệnh thường có diễn tiến xấu tương tự ung thư gan nguyên phát ở người lớn. Chỉ có khoảng 20% bệnh nhân sống được thêm 5 năm sau điều trị.

Con 12 tuổi bụng to bất thường, cha mẹ phát hoảng vì căn ung thư nguy hiểm - 2

Khối u kích thước lớn làm thay đổi cấu trúc vùng bụng của bệnh nhân 12 tuổi. Ảnh: BV

Đa số trẻ ung thư gan thường vào viện với tình trạng bụng to bất thường và có u, sờ được trong bụng. Khối u ở vị trí vùng dưới bờ sườn bên phải hoặc chiếm cả 1/2 bên phải bụng.

Để chẩn đoán bệnh, bệnh nhân thường được làm các xét nghiệm và kỹ thuật cơ bản gồm: siêu âm bụng, định lượng AFP/máu, chụp CT scan bụng để xác định vị trí, kích thước, tính chất khối u gan và mối liên quan với các cơ quan lân cận với gan.

Về điều trị, đối với nhóm ung thư gan giai đoạn sớm, khối u gan đơn độc, chưa có tổn thương di căn, thầy thuốc sẽ mổ cắt bỏ các phần gan có chứa khối u, kết hợp hóa trị bổ túc sau mổ.

Đối với nhóm ung thư gan kích thước quá lớn, đe doạ suy gan sau mổ hoặc liên quan trực tiếp với các mạch máu lớn, không thể mổ ngay được hoặc đã có di căn xa và dạng bướu nguyên bào gan, thầy thuốc sẽ hóa trị trước mổ (2-4 chu kỳ) để làm khối u thu nhỏ lại, thuận lợi cho việc mổ cắt bỏ u gan.

Nếu bệnh ở giai đoạn sớm, trên 90% trường hợp trẻ mắc bệnh có nhiều cơ may khỏi bệnh. Trường hợp u nguyên bào gan được phát hiện muộn, khối u to không thể mổ cắt được hoặc có di căn xa, kết quả điều trị thấp hơn. Vì vậy, khi phát hiện có khối u trong ổ bụng, người nhà nên đưa trẻ nhập viện sớm để việc điều trị được tiến hành kịp thời.

Theo báo cáo của ghi nhận ung thư toàn cầu (GLOBOCAN) năm 2018 trên thế giới có khoảng 841.000 ca mắc mới ung thư gan và 781.000 người tử vong vì căn bệnh này.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Việt Nam có tỷ lệ mắc ung thư gan theo giới tính nam cao thứ 3 thế giới, chỉ đứng sau Mông Cổ và Lào. Tại Việt Nam, ung thư gan đứng đầu trong các loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới và thứ 5 ở nữ giới với số mắc năm 2018 là 25.335 ca. Tỷ lệ mắc ở nam giới nước ta là 39/100.000 dân, trong khi nữ giới là 9,5/100.000 dân. Tỷ lệ mắc bệnh là 23,2 trên 100.000 người ở cả hai giới.