Chiều ngày 9/12, làng giải trí Việt không khỏi bàng hoàng trước thông tin nam danh hài Chí Tài qua đời. Theo xác nhận từ quản lý cũ, cố nghệ sĩ qua đời do đột quỵ sau khi tập thể dục. Sự ra đi đột ngột của Chí Tài đang khiến bạn bè đồng nghiệp cùng nhiều người hâm mộ vô cùng xót xa, luyến tiếc.
Đột quỵ (hay còn được gọi là tai biến mạch máu não) sẽ xảy ra khi một phần não bộ bị tổn thương do tắc mạch máu lưu thông tới não. Khi não không được cung cấp đủ oxy, đột ngột ngưng trệ trong vài phút có thể khiến tế bào não bắt đầu chết dần, gây tử vong bất cứ lúc nào.
Thực tế, trong vài năm gần đây, số người mắc bệnh đột quỵ đang ngày càng tăng cao. Có rất nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ bị đột quỵ, bao gồm các yếu tố không thể thay đổi và các yếu tố bệnh lý. Đặc biệt, bệnh đột quỵ cũng không loại trừ bất kỳ độ tuổi nào, kể cả những người trẻ khỏe mạnh. Chính vì vậy, việc tìm hiểu kỹ hơn về căn bệnh này ngay từ bây giờ là điều rất cần thiết.
Nguyên nhân nào có thể gây đột quỵ?
*Các yếu tố không thể thay đổi
- Tuổi tác: Bất cứ ai cũng có nguy cơ bị đột quỵ. Tuy nhiên, người già có nguy cơ đột quỵ cao hơn người trẻ. Kể từ sau tuổi 55, cứ mỗi 10 năm, nguy cơ mắc đột quỵ lại tăng lên gấp đôi.
- Giới tính: Nam giới có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn nữ giới.
- Tiền sử gia đình: Những người có người thân trong gia đình từng bị đột quỵ thường có nguy cơ mắc đột quỵ cao hơn người bình thường.
*Các yếu tố bệnh lý
- Tiền sử đột quỵ: Người có tiền sử bị đột quỵ có nguy cơ cao bị đột quỵ lần tiếp theo, nhất là trong vòng vài tháng đầu. Nguy cơ này kéo dài khoảng 5 năm và giảm dần theo thời gian.
- Đái tháo đường, cao huyết áp, bệnh tim mạch, mỡ máu.
- Thừa cân, béo phì: Người bị thừa cân béo phì có thể dẫn đến nhiều bệnh như cao huyết áp, mỡ máu, tim mạch, từ đó làm tăng nguy cơ bị đột quỵ.
- Hút thuốc: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, người hút thuốc có nguy cơ bị đột quỵ cao gấp 2 lần. Khói thuốc làm tổn thương thành mạch máu, gia tăng quá trình xơ cứng động mạch. Thuốc lá cũng gây hại cho phổi, khiến tim làm việc nhiều hơn, gây tăng huyết áp.
- Lối sống không lành mạnh: Thức khuya, ăn uống không điều độ, không cân bằng đầy đủ các loại dưỡng chất; lười vận động là một trong những nguyên nhân dẫn đến đột quỵ.
Ngoài ra, đột quỵ cũng được cho là có liên quan đến việc sử dụng các chất kích thích, uống quá nhiều rượu là một nguyên nhân điển hình.
Rất nhiều trường hợp đột quỵ ở mọi độ tuổi khác nhau, căn bệnh này có thể cướp đi mạng sống của bất cứ ai vào bất cứ lúc nào
Được biết, cố nghệ sĩ Chí Tài qua đời do đột quỵ sau khi tập thể dục. Trong khi đó, việc tập luyện lại là một hoạt động rất tốt để cải thiện sức khỏe. Tuy nhiên, nếu tập luyện sai cách, không phù hợp với thể lực của bản thân thì "những cái chết không báo trước" do đột quỵ, dù còn ở độ tuổi trẻ vẫn có thể xảy ra.
Mới đây, vào sáng ngày 7/12, người dân tại khu trọ trên địa bàn xã Phù Chẩn, thị xã Từ Sơn, còn phát hiện một công nhân là nam giới (sinh năm 1997) tử vong tại phòng trọ. Nguyên nhân xác định qua đời do bị cảm sau khi tắm đêm. Có thể nói, tắm đêm vì bất cứ lý do gì thì hành động này cũng rất dễ gây đột quỵ không báo trước. Nguyên nhân dẫn đến đột quỵ khi tắm đêm có thể là do đau thắt ngực, tai biến mạch máu não…
Năm ngoái, hung tin nam tài tử Cao Dĩ Tường qua đời vào sáng ngày 27/11 đã khiến người hâm mộ vô cùng sửng sốt và không tin rằng đó là sự thật. Đài truyền hình Chiết Giang xác nhận, cố nghệ sĩ Cao Dĩ Tường đột tử khi đang quay hình show truyền hình thực tế Chase Me (Đuổi Theo Tôi Đi) ở thành phố Ninh Ba (Trung Quốc).
Chương trình từ khi phát sóng đã vấp phải nhiều ý kiến trái chiều từ dư luận khi các thành viên và khách mời luôn phải quay hình từ lúc nửa đêm đến gần sáng. Khi đến chơi show thực tế này với tư cách khách mời, Cao Dĩ Tường được biết tới là người có thể lực tốt, yêu thích thể thao với thân hình rắn rỏi. Thế nhưng, một số nguồn tin cung cấp thêm cho biết, khi đang thực hiện thử thách, Cao Dĩ Tường quá mệt mỏi với cường độ vận động đến nỗi phải thốt lên "Tôi không thể".
Theo PGS.TS - Bác sĩ Nguyễn Hoài Nam (Trưởng phòng khám Lồng ngực Mạch máu Bệnh viện Đại học Y dược TP. HCM) cho biết: "Thời gian từ 1 giờ - 5 giờ sáng là thời điểm cơ thể cần được nghỉ ngơi để tái tạo và phục hồi sức lao động. Nếu cố gắng vận động trong thời gian trên sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Số lượng người bị đột quỵ, đột tử từ 4 giờ - 5 giờ sáng rất nhiều do làm việc trái với đồng hồ sinh học. Vì vậy, theo tôi, không nên chơi thể thao quá khuya để bảo vệ sức khỏe của mình".
Một vài dấu hiệu nhận biết sớm người bị đột quỵ
- Cơ thể mệt mỏi, đột nhiên cảm thấy không còn sức lực, tê cứng mặt hoặc một nửa mặt, nụ cười bị méo mó.
- Cử động khó hoặc không thể cử động chân tay, tê liệt một bên cơ thể. Dấu hiệu đột quỵ chính xác nhất là không thể nâng hai cánh tay qua đầu cùng một lúc.
- Khó phát âm, nói không rõ chữ, bị dính chữ, nói ngọng bất thường. Bạn có thể thực hiện phép thử bằng cách nói những câu đơn giản và yêu cầu người bệnh nhắc lại, nếu không thể nhắc lại được thì người bệnh đó đang có những dấu hiệu đột quỵ.
- Hoa mắt, chóng mặt, người mất thăng bằng đột ngột, không phối hợp được các hoạt động.
- Thị lực giảm, mắt mờ, không nhìn rõ.
- Đau đầu dữ dội, cơn đau đầu đến rất nhanh, có thể gây buồn nôn hoặc nôn
Các triệu chứng đột quỵ nhỏ của bệnh nhân sẽ kéo dài trong vòng 24 giờ và sớm biến mất trong vòng 1 giờ sau khi xuất hiện triệu chứng. Vì các triệu chứng kéo dài trong một thời gian ngắn, bệnh nhân có thể sẽ không để ý đến.
Trên lâm sàng, sau cơn đột quỵ nhẹ, bệnh nhân sẽ trải qua cơn đột quỵ nặng trong vòng một tháng sau đó, tuy nhiên có 5% bệnh nhân sẽ gặp tình trạng đột quỵ nặng trong vòng 48 giờ sau.
Làm gì khi gặp người bị đột quỵ?
Người bệnh cần được cấp cứu càng sớm càng tốt để tránh xảy ra biến chứng nguy hiểm, do đó không nên chờ đợi hay kéo dài thời gian lúc đó. Đặc biệt, bạn cũng cần lưu ý tới thời gian các triệu chứng bắt đầu xuất hiện để thông báo với nhân viên y tế khi cấp cứu.
Nếu không chắc chắn nguy cơ của đột quỵ hoặc người bệnh có thể phủ nhận nguy cơ bệnh vì chủ quan thì cần cho họ biết mức độ nguy hiểm và yêu cầu họ giữ thăng bằng, sau đó chuyển tới bệnh viện sớm hoặc gọi cấp cứu nếu có thể.
Nguồn tổng hợp: Healthline, Skypost, Bastillepost, BV Bạch Mai, BV ĐK Quốc tế Vinmec, Weibo, Health, Sina, Show thực tế Chase Me