Cảnh báo từ một số cơ quan y tế lớn của Anh được đưa ra khi các quan chức chính phủ nước này khẳng định chưa cần thiết phải áp đặt thêm nhiều biện pháp hạn chế đối với cuộc sống của người dân. Theo Bộ trưởng Y tế Anh Sajid Javid, số ca mắc mới tại Anh có thể lên đến 100.000 ca mỗi ngày khi nước này bước vào mùa Đông. Các chuyên gia tại Anh hiện đang theo dõi một đột biến của biến thể Delta, có khả năng khiến dịch bệnh dễ lây lan hơn.
“Cực kỳ đáng lo ngại”
Hiệp hội Y tế Anh đã hạ thấp triển vọng lạc quan của chính phủ, cho rằng tình hình hiện tại “cực kỳ đáng lo ngại”. “Dịch bệnh có thể tồi tệ hơn khi chúng ta bước vào mùa Đông. Dịch vụ y tế quốc gia (NHS) sẽ phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng y tế lớn, trong khi đội ngũ nhân viên thì đang mệt mỏi và kiệt quệ”.
Hiệp hội Y tế Anh đã ủng hộ lời kêu gọi chính phủ kích hoạt “Kế hoạch B” của NHS Confederation (đại diện dịch vụ y tế công ở England, xứ Wales và Bắc Ireland). “Phương án B” được hiểu là tình huống dự phòng, sẽ được đưa ra áp dụng nếu số ca mắc mới tăng vọt, vượt quá ngưỡng chịu đựng đối với NHS. Đánh giá của BMA cho biết: “Thực tế cho thấy, không một quốc gia châu Âu nào ghi nhận tỷ lệ mắc bệnh, nhập viện và tử vong cao như ở Anh. So với Pháp, chúng ta có số ca mắc cao gấp 10 lần và số ca tử vong cao gấp 4 lần tính trên 1 triệu người”.
Anh đã ghi nhận từ 40.000 đến 50.000 ca mắc mới mỗi ngày vào tuần trước. Dù số ca tử vong và số ca bệnh nặng phải nhập viện mỗi ngày vẫn thấp hơn nhiều so với mức đỉnh trước đó của đại dịch nhờ chiến dịch tiêm phòng vaccine, nhưng các dữ liệu cho thấy những con số này cũng đang tăng lên. Riêng trong ngày 21/10, nước này đã ghi nhận 52.009 ca mắc mới và 115 ca tử vong, 959 ca phải nhập viện điều trị.
Chính phủ Anh đã bác bỏ những lo ngại về sự quá tải đối với các dịch vụ y tế. Phát biểu với BBC, quan chức y tế Anh Edward Argar cho biết, NHS không phải chịu “áp lực quá lớn”, lưu ý rằng đang có khoảng 95.000 giường bệnh trong các bệnh viện của NHS. Nhưng các chuyên gia y tế cho rằng, dữ liệu được công bố có thể không phản ánh đúng tình hình thực tế.
Ứng dụng ZOE COVID Study của Anh chuyên thu thập và phân tích dữ liệu về Covid-19 ngày 21/10 cho biết, số lượng xét nghiệm dương tính mỗi ngày tại quốc gia này cao hơn nhiều so với dữ liệu do chính phủ công bố. Căn cứ vào kết quả xét nghiệm PCR và LFT, ứng dụng này cho biết, trong 5 ngày qua, trung bình mỗi ngày có 81.823 ca mắc mới, tăng 17% so với 1 tuần trước đó.
Tim Spector, giáo sư dịch tễ học tại Đại học King’s College London, nhận xét rằng “với hơn 80.000 trường hợp mắc mới mỗi ngày, Anh thực sự đang rơi vào tình huống khó khăn”.
“Lời kêu gọi của chúng tôi về việc cần phải áp dụng cách tiếp cận thận trọng hơn đối với việc kiểm soát Covid-19 đã không được lắng nghe, bất chấp xu hướng gia tăng mà chúng tôi báo cáo trong nhiều tuần qua. Anh cần phải hành động ngay lập tức để ngăn chặn dịch bệnh lây lan không kiểm soát trước mùa Đông”.
Theo các chuyên gia, có nhiều lý do khiến Anh tụt hậu trong cuộc chiến chống Covid-19, trong đó có việc hạn chế đeo khẩu trang (Anh không ban hành quy định bắt buộc đeo khẩu trang tại nơi đông người ngoại trừ trên phương tiện giao thông công cộng), tụ tập đông đúc trong không gian kín, suy giảm kháng thể sau tiêm chủng. Bên cạnh đó, ngày càng có nhiều lo ngại về đột biến của biến thể Delta, có tên gọi AY.4.2, được xác định trong nhiều trường hợp mắc Covid-19 ở Anh. Một số ý kiến cho rằng, sự xuất hiện biến thể này cũng có thể là nguyên nhân khiến số ca mắc gia tăng, nhưng còn quá sớm để khẳng định điều đó.
Chiến dịch tiêm chủng đình trệ
Các chuyên gia y tế cho rằng, chương trình tiêm chủng của Anh, được bắt đầu từ tháng 12/2020 đã bị đình trệ. Số liệu chính thức cho thấy, 79% dân số từ 12 tuổi trở lên tại quốc gia này đã được tiêm phòng đầy đủ.
“Có những yếu tố đáng lo ngại dẫn đến sự gia tăng đáng kể số ca mắc tại Anh. Việc tuân thủ các biện pháp hạn chế như giãn cách xã hội, đeo khẩu trang đang bị xem nhẹ, mùa Đông đang đến gần và đột biến mới của biến thể Delta - AY.4.2 xuất hiện ngày càng nhiều. Nhưng theo quan điểm của chúng tôi, nguyên nhân chính là sự đình trệ trong chiến dịch tiêm chủng và khả năng bảo vệ của vaccine suy yếu dần”, David Mackie - nhà kinh tế tại JPMorgan đánh giá.
Ông David Mackie cho biết thêm, số người được tiêm phòng đầy đủ tại Anh đã lên tới 45 triệu người vào đầu tháng 10, nhưng đến giữa tháng con số này chỉ ở mức 45,4 triệu. Tốc độ tiêm chủng trung bình trong vài tuần qua chỉ đạt 27.600 người. Điều này cho thấy chương trình tiêm vaccine đang diễn ra vô cùng chậm chạp.
Cùng chung quan điểm này, ông Tim Spector cho rằng: “Có 2 lý do khiến chúng ta chứng kiến sự lây lan mạnh mẽ của dịch bệnh tại Anh đó là sự tụt hậu trong chiến dịch tiêm chủng và việc dỡ bỏ hầu hết hạn chế quá sớm”.
Chuyên gia này nhấn mạnh:“Chính phủ cần có biện pháp khuyến khích những người chưa tiêm vaccine đi tiêm phòng và tái áp đặt các quy định đeo khẩu trang nơi công cộng, tránh tụ tập đông người và làm việc tại nhà nếu có thể. Nếu không hành động ngay bây giờ, tình hình sẽ trở nên tồi tệ hơn”.