Bệnh đậu mùa khỉ là một bệnh hiếm gặp tương tự như bệnh đậu mùa do vi rút đậu mùa khỉ gây ra. Nó được tìm thấy hầu hết ở các khu vực của châu Phi nhưng hiện đã được nhìn thấy ở các khu vực khác trên thế giới. Bệnh đậu mùa khỉ gây ra các triệu chứng giống cúm như sốt và ớn lạnh, phát ban trong vòng vài ngày. Không có phương pháp điều trị đã được chứng minh cho bệnh đậu mùa khỉ, chủ yếu là thường tự khỏi.
Bệnh đậu mùa khỉ ở trẻ em phổ biến hơn người lớn. (Ảnh minh họa)
Bất cứ ai cũng có thể bị bệnh đậu mùa khỉ. Tuy nhiên, nó phổ biến hơn ở trẻ em. Trong số các trường hợp ở Châu Phi, 90% là trẻ em dưới 15 tuổi.
Bệnh đậu mùa khỉ ở trẻ em là gì?
Bệnh đậu mùa khỉ là một bệnh hiếm gặp do vi rút đậu mùa khỉ gây ra. Nó dẫn đến phát ban và các triệu chứng giống như cúm. Giống như loại vi rút được biết đến nhiều hơn gây ra bệnh đậu mùa, nó được phân loại là một loại vi rút orthopoxvirus.
Bệnh đậu mùa ở khỉ được phát hiện vào năm 1958 khi hai đợt bùng phát của một căn bệnh giống như thủy đậu xảy ra trên các nhóm khỉ được sử dụng để nghiên cứu. Loại virus này tương tự như virus gây bệnh đậu mùa, nhưng ít lây lan hơn và thường gây ra bệnh nhẹ hơn.
Các triệu chứng của bệnh đậu mùa khỉ ở trẻ em
Thời kỳ ủ bệnh (khoảng thời gian từ khi nhiễm bệnh đến khi bắt đầu có triệu chứng) của bệnh đậu mùa khỉ thường từ 6 đến 13 ngày nhưng có thể từ 5 đến 21 ngày.
Dấu hiệu và triệu chứng bệnh đậu mùa khỉ ở trẻ em. (Ảnh minh họa)
Nhiễm trùng có thể được chia thành hai thời kỳ:
- Giai đoạn xâm lấn (kéo dài từ 0 - 5 ngày): Đặc trưng bởi sốt, nhức đầu dữ dội, nổi hạch (sưng hạch bạch huyết), đau lưng, đau cơ (đau cơ) và suy nhược dữ dội (thiếu năng lượng). Nổi hạch là một đặc điểm khác biệt của bệnh đậu mùa khỉ so với các bệnh khác mà ban đầu có thể có biểu hiện tương tự (bệnh thủy đậu, bệnh sởi, bệnh đậu mùa).
- Giai đoạn phát ban trên da thường bắt đầu trong vòng 1-3 ngày sau khi xuất hiện sốt: Phát ban có xu hướng tập trung nhiều hơn ở mặt và tứ chi hơn là ở thân. Nó ảnh hưởng đến mặt (trong 95% trường hợp), lòng bàn tay và lòng bàn chân (trong 75% trường hợp). Cũng bị ảnh hưởng là màng nhầy miệng (trong 70% trường hợp), cơ quan sinh dục (30%), và kết mạc (20%), còn lại là giác mạc.
Phát ban tiến triển tuần tự từ rát (tổn thương có nền phẳng) đến sẩn (tổn thương cứng hơi nhô cao), mụn nước (tổn thương chứa đầy dịch trong), mụn mủ (tổn thương chứa đầy dịch vàng), đóng vảy khô và bong ra. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, các tổn thương có thể liên kết với nhau cho đến khi các mảng da lớn bong ra.
Trẻ bị bệnh đậu mùa khỉ có nguy hiểm không?
Nhiều phụ huynh thường thắc mắc, trẻ em bị bệnh đậu mùa khỉ có chết không? Bệnh đậu mùa khỉ thường là một bệnh tự giới hạn với các triệu chứng kéo dài từ 2 đến 4 tuần. Các trường hợp nghiêm trọng xảy ra phổ biến hơn ở trẻ em và có liên quan đến mức độ phơi nhiễm vi rút, tình trạng sức khỏe của bệnh nhi và tính chất của các biến chứng.
Tỷ lệ tử vong do bệnh đậu mùa khỉ ở trẻ em khoảng từ 3%-6%. (Ảnh minh họa)
Sự thiếu hụt miễn dịch tiềm ẩn có thể dẫn đến kết quả tồi tệ hơn và gây nguy hiểm cho trẻ. Các biến chứng của bệnh đậu khỉ có thể bao gồm nhiễm trùng thứ phát, viêm phế quản phổi, nhiễm trùng huyết, viêm não và nhiễm trùng giác mạc kèm theo mất thị lực. Mức độ nhiễm trùng không triệu chứng có thể xảy ra vẫn chưa được biết.
Tỷ lệ tử vong do bệnh đậu mùa ở khỉ trước đây dao động từ 0 đến 11% trong dân số nói chung và cao hơn ở trẻ nhỏ. Trong thời gian gần đây, tỷ lệ tử vong theo ca dao động trong khoảng 3-6%.
Bệnh đậu mùa ở khỉ ở trẻ em lây truyền như thế nào?
Bệnh đậu mùa khỉ không dễ lây lan giữa người với người. Sự lây lan từ người sang người có thể xảy ra thông qua:
- Tiếp xúc hoặc thân mật với một người bị nhiễm bệnh.
- Tiếp xúc với quần áo hoặc khăn trải giường (chẳng hạn như khăn trải giường hoặc khăn tắm) được sử dụng bởi một người bị nhiễm bệnh.
- Tiếp xúc trực tiếp với các tổn thương hoặc vảy da đậu mùa khỉ.
- Thông qua đường hô hấp từ một cá thể bị bệnh đậu mùa khỉ.
Ở những vùng lưu hành bệnh đậu mùa khỉ có thể xảy ra khi một người tiếp xúc gần với động vật hoang dã (chẳng hạn như động vật gặm nhấm) bị nhiễm vi rút hoặc ăn phải các trò chơi hoang dã có nguồn gốc từ động vật bị nhiễm bệnh.
Về vaccine đậu mùa khỉ dành cho trẻ em
Những trẻ bị mắc bệnh đậu mùa ở khỉ dễ lây từ khi bé xuất hiện các triệu chứng đầu tiên (thường là sốt, nhưng đôi khi bắt đầu bằng phát ban) và cho đến khi các tổn thương phát ban đóng vảy, khô hoặc bong ra.
Việc tiêm vắc xin chủng ngừa bệnh đậu mùa đã được chứng minh qua một số nghiên cứu quan sát là có hiệu quả khoảng 85% trong việc ngăn ngừa bệnh đậu mùa ở khỉ. Do đó, việc tiêm phòng đậu mùa trước có thể khiến bệnh nhẹ hơn. Vì thế, phụ huynh nên cho trẻ tiêm phòng đậu mùa cho trẻ để giúp phòng bệnh đậu mùa khỉ.
Có thể sử dụng vacxin đậu mùa để phòng bệnh đậu mùa khỉ ở trẻ em. (Ảnh minh họa)
Điều trị bệnh đậu mùa khỉ ở trẻ em như thế nào?
Bệnh đậu mùa khỉ thường nhẹ và hầu hết mọi người tự khỏi trong vòng vài tuần mà không cần điều trị. Tuy nhiên, do nhiễm trùng có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp nên điều quan trọng là phải cách ly nếu bạn được chẩn đoán mắc bệnh. Bé có thể được yêu cầu cách ly tại nhà nếu các triệu chứng nhẹ.
Nếu các triệu chứng của trẻ nghiêm trọng hoặc có nhiều nguy cơ bị bệnh nặng hơn (ví dụ: trẻ bị suy giảm hệ thống miễn dịch), cha mẹ cần phải cho bé ở lại bệnh viện chuyên khoa cho đến khi khỏi bệnh.
Phòng ngừa bệnh đậu mùa khỉ như thế nào?
- Dạy trẻ rửa tay bằng xà phòng và nước thường xuyên hoặc sử dụng chất khử trùng tay có cồn.
- Chỉ cho trẻ ăn thịt đã được nấu chín kỹ.
- Không cho trẻ đến gần động vật hoang dã hoặc đi lạc, kể cả động vật đã chết.
- Không cho trẻ đến gần bất kỳ động vật nào có vẻ không khỏe.
- Không cho trẻ ăn hoặc chạm vào thịt động vật hoang dã (thịt rừng).
- Không cho trẻ dùng chung giường hoặc khăn tắm với những người không khỏe và có thể bị bệnh đậu mùa.
- Không cho trẻ tiếp xúc gần với những người không khỏe và có thể bị bệnh đậu mùa ở khỉ.
CÙNG CHUYÊN MỤC
