Sức mạnh của ngôn ngữ thực sự đáng kinh ngạc, một lời nói của cha mẹ có thể trở thành ánh nắng sưởi ấm cuộc đời của trẻ, nhưng cũng có thể trở thành vũ khí gây ảnh hưởng không tốt đến trẻ.
Cha mẹ đã bao giờ để ý đến cách nói chuyện với con cái chưa? Các chuyên gia khuyên rằng, 5 điều sau đây cha mẹ không nên nói với con cái.
Những lời dán nhãn tiêu cực cho trẻ
"Sao con lúc nào cũng vậy, tóc xoăn rối rắm thế này?"
"Sao lại rụt rè như vậy? Nhìn thấy cô bác không chào hỏi sao?"
"Con luôn luộm thuộm như vậy sao?"
"Sao con ngốc thế? Một câu hỏi đơn giản như vậy mà cũng làm sai!"
Một số phụ huynh khi tức giận thường vội vàng buông những lời trách mắng như "ngu ngốc", "ích kỷ" và "nghịch ngợm" trước mặt trẻ.
Tuy nhiên, đôi khi cha mẹ không nhận ra rằng những lời này vô tình dán nhãn tiêu cực lên trẻ. Một lời nhận xét tiêu cực thông thường của người lớn sẽ gieo mầm tự ti vào trái tim non nớt của trẻ, đồng thời sẽ mang đến cho trẻ những ám chỉ tâm lý mạnh mẽ.
Lời nói mang tính chất đe dọa trẻ
"Chờ bố con trở về nhà, xem ông ấy sẽ xử lý con thế nào!"
"Nếu con làm điều này một lần nữa, hãy ra ngoài ngay!"
"Đây là lời cảnh báo cuối cùng cho con! Nếu con không nghe lời mẹ, hãy xem cách mẹ giải quyết các tài khoản với con!"
Cha mẹ thường nói những câu như vậy có thể khiến trẻ cảm thấy bất an và sợ hãi, bất an, dẫn đến mối quan hệ cha mẹ - con cái ngày càng xa lánh và căng thẳng hơn.
Ngoài ra, hầu hết những kiểu dọa nạt, đe dọa này đều là những lời nói tức giận nhất thời của cha mẹ, và về cơ bản, chúng sẽ không được thực hiện trên thực tế.
Một khi nói quá nhiều lời như vậy, con cái sẽ không còn coi trọng lời nói của cha mẹ, điều này sẽ làm hạ uy tín của cha mẹ. Trẻ sẽ ngày càng trở nên vô lương tâm và sống buông thả, và cha mẹ sẽ không đạt được kết quả tốt khi giáo dục con theo cách này trong tương lai.
Những lời khiến trẻ cảm thấy tội lỗi
"Mẹ làm như vậy tất cả cũng vì lợi ích của con"
"Sao con không thể sống theo mong đợi của bố mẹ vậy?"
Trẻ sẽ cảm thấy nhiều áp lực và cảm thấy tội lỗi khi nghe những lời như vậy. Để tránh mặc cảm, các em sẽ chủ động giúp đỡ cha mẹ việc nhà, chăm chỉ học tập, làm vui lòng và báo hiếu cha mẹ. Tuy nhiên, trẻ sẽ làm bởi vì mặc cảm chứ không xuất phát từ việc trẻ muốn làm.
Một đứa trẻ làm việc gì đó vì mặc cảm thì có vẻ như rất ngoan ngoãn và nghe lời, nhưng trên thực tế, động cơ học tập và sự vâng lời của trẻ không còn đơn giản nữa, thực sự là trẻ có thể đã đánh mất bản tính vốn có của mình.
Hơn nữa, khi con cái không đáp ứng được những kỳ vọng nhất định của cha mẹ, trẻ sẽ tự trách mình, và những đứa trẻ có thể trở nên nhạy cảm hơn, dễ gặp các vấn đề về tâm lý về sau.
Lời nói mang tính chiếu lệ
"Con yêu, con thật tuyệt vời!"
"Mẹ đang rất bận, đừng làm phiền mẹ sẽ nói với con chuyện sau."
"Đừng hỏi mẹ nữa, hãy đi hỏi bố con."
Với những lời khen chung chung như "con thật tuyệt vời" chỉ mang tính chất chiếu lệ, chưa chắc là điều mà trẻ muốn được ghi nhận. Chúng ta đều biết rằng khen ngợi trẻ cũng cần áp dụng phương pháp phù hợp, cha mẹ nên chỉ ra cụ thể những gì con đã làm được và khen ngợi một cách có chủ đích.
Bằng cách này, đứa trẻ sẽ cảm nhận được niềm vui khi làm như vậy, điều này sẽ giúp trẻ củng cố hành vi và gắn bó với thành tích tốt.
Khi đồng ý yêu cầu của trẻ, miễn là hợp lý, lời hứa phải được biến thành hiện thực. Nếu cha hứa với trẻ một điều gì đó nhưng quay lại và quên mất, quá nhiều lần, trẻ sẽ không còn tin tưởng vào người lớn, từ sâu thẳm trái tim sẽ coi thường cha mẹ.
Trong trường hợp, trẻ hỏi cha mẹ về vấn đề nào đó, dù bận rộn đến mấy cũng không nên phớt lờ nhu cầu của con.
Vì vậy, cha mẹ nên hiểu con nhiều hơn cũng như có thể đáp ứng một số nhu cầu của trẻ nếu hợp lý, không nên lúc nào cũng làm chiếu lệ.
Nói lời coi thường bản thân hoặc nửa kia trước mặt trẻ
"Ba mẹ thật vô dụng..."
"Ba con thật là quá đáng, thật lười biếng, ném đôi tất hôi hám khắp nơi."
"Lời mẹ con nói thật là dài dòng và phiền phức".
Nghiên cứu của các chuyên gia giáo dục cho thấy hầu hết cảm giác tự ti của trẻ đều do cha mẹ gây ra. Nếu cha mẹ có thể vững vàng, tự tin và lạc quan, thì con cái của họ cũng tràn đầy niềm tin vào tương lai.
Nếu cha mẹ thể hiện sự tự ti trước mặt con cái thì họ sẽ truyền tâm lý mặc cảm cho con. Cảm giác tự ti này giống như khói thuốc, buộc trẻ phải hít vào, gieo mầm cho trẻ sự bi quan và ngày càng trở nên bất lực hơn.
Nếu cha mẹ vu khống nửa kia và nói xấu nửa kia trước mặt con cái sẽ khiến trẻ rơi vào tình thế khó xử và không hài lòng với cha mẹ. Nó cũng sẽ khiến trẻ mang cảm giác sợ hôn nhân và gần gũi.
CÙNG CHUYÊN MỤC
