Khi dạy con, người Việt chúng ta thường quan niệm “Thương cho roi cho vọt - Ghét cho ngọt cho bùi”. Nhiều bậc cha mẹ vì sợ rằng nếu chiều con quá, các bé sẽ sinh hư vì vậy mà không ít cha mẹ thường có những quy tắc và biện pháp giáo dục rất khắt khe với con mình. Thậm chí trong trường hợp cần thiết, nhiều ông bố bà mẹ còn dùng đòn roi để răn đe.
Tuy nhiên, gần đây nhiều nghiên cứu đã chứng minh việc nuôi dạy con cái quá khắc nghiệt không chỉ gây ra những tổn thương tâm lý mà còn làm chậm quá trình phát triển trí não của trẻ.
Trẻ có cha mẹ nghiêm khắc có ít chất xám hơn trong võ não trước trán
Nghiên cứu đã phân nhóm những đứa trẻ dựa trên tần suất các bé bị cha mẹ la mắng hoặc đánh đòn. Những trẻ tiếp xúc nhiều hơn với cách nuôi dạy khắc nghiệt của cha mẹ cho thấy ít chất xám hơn ở vùng vỏ não trước trán và hạch hạnh nhân. Đây là những khu vực của não liên quan đến tình cảm và sức khỏe tinh thần.
Phát biểu về kết quả, Sabrina Suffren, trưởng nhóm của cuộc nghiên cứu cho biết: “Những tác động tiêu cực sẽ vượt ra ngoài những thay đổi trong não bộ. Tôi nghĩ điều quan trọng là các bậc cha mẹ và xã hội phải hiểu rằng việc sử dụng thường xuyên các phương pháp nuôi dạy con cái quá nghiêm khắc có thể gây hại cho sự phát triển của trẻ. Chúng tôi đang nói về sự phát triển về cảm xúc và kỹ năng xã hội, cũng như sự phát triển trí não của trẻ. "
Nghiên cứu nhấn mạnh rằng những bậc cha mẹ thỉnh thoảng cáu gắt với con cái không phải là những người gây tổn thương lâu dài cho não bộ của con họ .
Thay vào đó, việc cha mẹ thường xuyên và liên tục dạy con bằng những lời nói hay hành động mang tính khắc nghiệt, những tác động tiêu cực có thể ảnh hưởng lâu dài đến đến sự phát triển của trẻ.
Những trẻ tiếp xúc nhiều hơn với cách nuôi dạy khắc nghiệt của cha mẹ cho thấy ít chất xám hơn ở vùng vỏ não trước trán.
Nuôi dạy con cái khắc nghiệt là gì?
Thường xuyên la mắng, đánh đập, bỏ mặc và lạm dụng cảm xúc (kiểm soát trẻ bằng cách sử dụng cảm xúc của cha mẹ để chỉ trích, đổ lỗi cho con, gây cảm giác xấu hổ và tiêu cực) có thể được gọi là cách nuôi dạy con cái khắc nghiệt. Tuy nhiên, nuôi dạy khắc nghiệt không bao gồm những hành vi như nuôi dạy con cái độc hại hoặc tồi tệ, bao gồm lạm dụng thể chất và tình dục cùng với việc giam cầm hay bỏ đói.
Có thể hiểu được việc cha mẹ thỉnh thoảng bộc phát sự giân giữ khi con nổi “cơn tam bành” hoặc thể hiện hành vi ngỗ ngược. Nhưng nếu đó là một vấn đề liên tục và cần phải có biện pháp kỷ luật nghiêm khắc, nó có thể hướng đến một vấn đề lớn hơn trong tầm tay.
Việc cha mẹ thường xuyên và liên tục dạy con bằng những lời nói hay hành động mang tính khắc nghiệt có thể ảnh hưởng lâu dài đến sự phát triển tâm thần của trẻ.
Ảnh hưởng của việc nuôi dạy con cái khắc nghiệt
Những trẻ phải chịu đựng sự nuôi dạy khắc nghiệt liên tục của cha mẹ sẽ có nhiều nguy cơ gặp các vấn đề về cảm xúc hơn. Các bé này dễ có nguy cơ bị trầm cảm, dễ lo lắng, hung hăng,... hay thậm chí là có những hành vi tiêu cực.
Một số tác động của việc nuôi dạy con cái quá nghiêm khắc được các chuyên gia liệt kê bao gồm:
Nhận thức tiêu cực về bản thân
Việc cha mẹ liên tục gắn mác những hành vi của con là xấu, là tiêu cực có thể gây ra tổn thương nghiêm trọng cho con. Điều này góp phần làm trẻ tự hạ thấp lòng tự trọng của mình và sẽ trở nên nhút nhát, hướng nội.
Nổi loạn
Những đứa trẻ có cha mẹ quá nghiêm khắc có thể biểu hiện các vấn đề sức khỏe tâm thần như lo lắng, rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) và suy nghĩ tiêu cực khi trưởng thành.
Một số trẻ em có xu hướng im lặng với những người khác do căng thẳng về tinh thần, trong khi có những trẻ khác trở nên nổi loạn khi lớn lên. Những trẻ này có xu hướng cãi nhau với cha mẹ và phá vỡ các quy tắc của gia đình, thậm chí là khi ở cùng tập thể.
Những trẻ có cha mẹ quá nghiêm khắc có thể biểu hiện các vấn đề sức khỏe tâm thần như lo lắng, rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD), một số khác thì có hành vi chống đối khi trưởng thành.
Gặp các vấn đề về hành vi
Cũng có khả năng những đứa trẻ có tiền sử bị liên tục cha mẹ dạy với những phương pháp khắc nghiệt có thể tấn công giáo viên và những trẻ khác trong trường.
Lạm dụng chất gây nghiện
Một trong những mối quan tâm nghiêm trọng hơn về việc nuôi dạy con cái khắc nghiệt có thể là lạm dụng chất kích thích khi còn nhỏ. Trẻ em có thể có xu hướng sử dụng rượu bia hay những chất kích thích khác để thoát khỏi xung đột nội tâm.
Làm thế nào cha mẹ có thể ngừng nghiêm khắc với con?
Theo các chuyên gia, để hạn chế cách nuôi dạy con khắt khe, cha mẹ nên trải qua một thời gian xem xét nội tâm quan trọng để đánh giá lại các phương pháp nuôi dạy con cái của mình. Tuy nhiên, dưới đây là những gì cha mẹ có thể làm để trở thành một bậc cha mẹ tốt hơn.
Trẻ nhỏ cần những ông bố bà mẹ luôn bảo vệ và yêu thương, bởi việc sử dụng đòn roi hoặc la mắng hoàn toàn không tốt cho sự phát triển của trẻ. Vì vậy, cha mẹ hãy suy nghĩ lại về chiến lược nuôi dạy con cái của mình để không ảnh hưởng đến sự phát triển cảm xúc và trí não của con.
CÙNG CHUYÊN MỤC
