Phải từ bỏ ước mơ làm tiếp viên hàng không
Có chiều cao vượt trội là điều ai cũng mong muốn. Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy chiều cao của một người phụ thuộc 20% vào di truyền, còn 80% là dinh dưỡng và yếu tố môi trường.
Mới đây, BS.CKII Trần Thị Ngọc Anh, khoa Nội tiết, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TP.HCM) đã chia sẻ về một bệnh nhân bị hạn chế phát triển chiều cao do thiếu hụt hormone tăng trưởng tên Hoàng Phi Yến (20 tuổi, ở TP.HCM).
Yến ấp ủ ước mơ làm tiếp viên hàng không nhưng có chiều cao khiêm tốn. Ảnh minh họa.
Điều đặc biệt ở ca bệnh này là Yến có khuôn mặt xinh đẹp, có ước mơ làm tiếp viên hàng không từ nhỏ. Sau khi tốt nghiệp THPT, Yến đăng ký học ngành tiếp viên hàng không tại một trường đại học ở TP.HCM. Do chiều cao chỉ 1m45, Yến không đủ điều kiện để theo học. Vì vậy, cô nữ sinh quyết làm mọi cách để tăng thêm vài centimet, mong còn cơ hội đạt được ước mơ.
Lân la trên mạng xã hội tìm giải pháp, Yến biết một nhóm chuyên đăng bán các thuốc giúp tăng chiều cao. Theo những lời quảng cáo trong nhóm này thì thuốc là hàng xách tay, được sản xuất từ Nhật Bản, có chứa các thành phần giúp cao thêm 4-10 cm trong 10 tuần uống cho trẻ trên 10 tuổi đến người dưới 30 tuổi. Giá bán 1 triệu đồng/liệu trình uống.
Tin theo lời quảng cáo, Yến mua thuốc về nhưng uống hết đợt thuốc, chiều cao của cô gái trẻ không tăng lên, ngược lại cô thường xuyên thấy mệt mỏi, nhức đầu.
Bác sĩ Ngọc Anh cho biết, trường hợp của Yến được xác định thấp còi do thiếu hormone tăng trưởng nhưng phát hiện quá muộn, quá tuổi dậy thì nên việc điều trị bằng thuốc sẽ không có tác dụng. “Đây là một trường hợp rất đáng tiếc”, bác sĩ Ngọc Anh chia sẻ.
Tự uống thuốc tăng chiều cao coi chừng rước hại
Theo bác sĩ Ngọc Anh, chiều cao của một người phát triển ngay từ khi trong bụng mẹ cho đến tuổi trưởng thành. Tuy nhiên, 1000 ngày đầu đời và trong độ tuổi dậy thì chính là hai giai đoạn vàng mà chiều cao của trẻ phát triển mạnh mẽ nhất.
Bác sĩ khuyến cáo, trẻ 5-8 tuổi nếu một năm không cao hơn 4cm thì cha mẹ cần đưa đi khám. Ảnh minh họa.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến chậm tăng trưởng chiều cao ở trẻ như thể trạng kém, suy dinh dưỡng, mắc các bệnh lý bẩm sinh, bệnh nội tiết, bệnh về não… Với nguyên nhân gây chậm tăng trưởng ở trẻ, tỉ lệ thiếu hormone tăng trưởng ước tính như trường hợp của Yến chỉ chiếm khoảng 1/4.000 - 1/10.000 trẻ, nhưng lại là một trong những nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến chậm tăng trưởng.
Để điều trị và cải thiện chiều cao hiệu quả, trẻ cần được phát hiện thiếu hormone tăng trưởng ngay khi tuổi còn nhỏ. Việc tầm soát, chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời ở “giai đoạn vàng” sẽ giúp cải thiện quá trình thúc đẩy tăng chiều cao cho trẻ.
Bác sĩ Ngọc Anh cho biết, hầu hết trẻ chậm phát triển chiều cao đều không có biểu hiện gì đặc biệt. Còn với trẻ thiếu hormone tăng trưởng nặng có thể có những dấu hiệu như giảm sản vùng mặt giữa (tạo nên gương mặt giống búp bê), tay chân nhỏ, bộ phận sinh dục nam nhỏ, có thể thường xuyên mệt mỏi…
Bác sĩ Ngọc Anh khuyến cáo, với những trẻ trong độ tuổi 5-8, nếu cao ít hơn 4cm/năm là dấu hiệu của thiếu hormone tăng trưởng, cha mẹ cần đưa đi khám để được điều trị sớm. “Thông thường, những trẻ này có thể được chỉ định tiêm hormone. Trong quá trình điều trị, trẻ sẽ được theo dõi bởi bác sĩ chuyên khoa để đánh giá mức độ hiệu quả của việc tiêm và có thể điều chỉnh liều lượng khi cần thiết”, bác sĩ Ngọc Anh chia sẻ.
Bác sĩ Ngọc Anh cũng khuyến cáo, cha mẹ không nên tự ý bổ sung hormone tăng trưởng cho con khi không có chỉ định của bác sĩ, bởi sẽ có nhiều hệ lụy như thừa hormone có thể dẫn đến u tuyến yên, to đầu chi, tăng tần suất bị đái tháo đường, tim mạch, u ác tính đường tiêu hóa hoặc có thể gây ra khối u giả trong não.
Hiện nay, trên thị trường nhiều người bán quảng cáo thuốc, thực phẩm chức năng giúp tăng trưởng chiều cao khi uống, TS.BS Bùi Phương Thảo, Phó Giám đốc Trung tâm Nội tiết, Chuyển hóa, Di truyền và Liệu pháp phân tử, Bệnh viện Nhi Trung ương, từng đưa ra khuyến cáo là không đúng sự thật. "Chúng tôi đã tham khảo y văn, thậm chí hỏi chuyên gia ở Nhật Bản, nơi được cho xuất xứ của sản phẩm, họ khẳng định ở Nhật Bản không dùng sản phẩm này bởi không có bằng chứng khoa học cho thấy hiệu quả của sản phẩm đó”, bác sĩ Thảo khuyến cáo.
Theo các bác sĩ, chỉ cần thực hiện chế độ ăn uống phù hợp, đầy đủ chất dinh dưỡng, không phải dùng thuốc hay bất kể loại thực phẩm chức năng nào để kích thích chiều cao thì trẻ sẽ vẫn phát triển tốt. Những thực phẩm ưu tiên phát triển chiều cao là những thực phẩm giàu chất đạm và protein, canxi, vitamin D, vitamin K2 như: thịt, trứng, tôm, cua, cá, sữa, các chế phẩm từ sữa, rau xanh, củ, quả...
Các bác sĩ khuyến cáo, nếu cha mẹ lo lắng về chiều cao, cân nặng của trẻ thì cần đưa con tới khám chuyên khoa dinh dưỡng tại các cơ sở y tế để được bác sĩ, chuyên gia đánh giá mức độ phát triển của trẻ có bình thường hay không, cần phải bổ sung gì. Không nên tự ý sử dụng các loại thực phẩm chức năng mà chưa tham khảo ý kiến từ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để tránh những ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe và sự phát triển của con trẻ.
* Tên nữ bệnh nhân trong bài đã được thay đổi.
CÙNG CHUYÊN MỤC
