Theo số liệu của WHO năm 2018, trên thế giới có gần 600.000 người mắc mới và và khoảng 312.000 người tử vong vì ung thư cổ tử cung. Tại Việt Nam, cũng trong năm 2018 có đến 4.177 ca mới mắc và 2.420 ca tử vong bởi bệnh này với dấu hiệu trẻ hóa "thần tốc" về độ tuổi, hy hữu nhất là trường hợp mới 14 tuổi.
Nguy hiểm là nguyên nhân gây các bệnh về tử cung nói riêng và bệnh phụ khoa nói chung lại phần lớn đến từ lối sống và thói quen tình dục không lành mạnh. Trong đó phổ biến nhất là:
1. Quan hệ tình dục quá sớm
Quan hệ tình dục không phải là xấu, nhưng với trẻ vị thành niên, tuổi mới lớn chưa được trang bị đầy đủ kiến thức về sức khỏe tình dục thì sẽ mang đến hậu quả khôn lường.
Các chuyên gia sức khỏe sinh sản khuyến cáo tốt nhất là không nên quan hệ tình dục trước tuổi 20 đối với nam và trước 18 tuổi đối với nữ. Vì khi đó, cơ quan sinh dục của các bạn nữ chưa hoàn thiện, âm hộ và âm đạo rất yếu, tổ chức bề mặt âm đạo mỏng yếu.
Nếu quan hệ tình dục sớm, không có kiến thức có thể khiến màng trinh rách nghiêm trọng và tổn thương tử cung. Phổ biến là gây ra viêm nhiễm, xuất huyết, thủng tử cung, tăng tỷ lệ sảy thai và nguy cơ vô sinh khi trưởng thành là rất cao.
Các nghiên cứu lâm sàng cũng chỉ ra rằng, nữ giới quan hệ tình dục trước 18 tuổi có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung cao gấp hơn 2 lần so với quan hệ lần đầu sau tuổi 20. Tương tự, nguy cơ này là gấp 1,5 lần nếu quan hệ trong độ tuổi từ 18 đến 20.
2. Hút thuốc
Các chất gây ung thư bao gồm cả nicotine được phát hiện trong chất nhầy cổ tử cung của những người hút thuốc trong rất nhiều nghiên cứu lâm sàng tại nhiều quốc gia trên thế giới.
Nghiên cứu của Gs Anthony Gunnel thuộc Viện Karolinska ở Thụy Điển cho thấy phụ nữ hút thuốc lá có lượng virus HPV-16 cao và khiến nguy cơ ung thư cổ tử cung tăng lên 27% so với phụ nữ không hút thuốc lá.
Đặc biệt, so với những người hút thuốc lá chủ động, những người hút thuốc lá thụ động có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung cao gấp 2,38 lần.
3. Nạo phá thai
Nạo phá thai không an toàn và nhiều lần dễ gây tổn thương cổ tử cung, thủng tử cung, viêm dính buồng tử cung, thậm chí là vô sinh.
Mặc dù các phương pháp nạo phá thai ngày càng tân tiến, nhưng vẫn luôn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nguy hiểm. Phổ biến như rách cổ tử cung do thao tác thực hiện thô bạo, không đúng kỹ thuật gây viêm nhiễm. Trường hợp nặng hơn có thể gây thủng tử cung, băng huyết đe dọa đến tính mạng.
Tắc vòi trứng, viêm nội mạc tử cung cũng rất thường xảy ra khi dụng cụ không được tiệt trùng tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và có thể dẫn đến vô sinh. Hay các biến chứng rối loạn kinh nguyệt hoặc không có kinh nguyệt do viêm dính tử cung.
Nếu nạo hút quá mức, lớp đáy màng trong tử cung bị tổn thương có thể dính liền lại với nhau, tuỳ mức độ tổn thương của niêm mạc tử cung có thể dẫn đến sự thay đổi về kinh nguyệt, gây cản trở quá trình thụ thai hoặc dễ sảy thai.
4. Thường xuyên thức khuya
Rất nhiều người, nhất là các bạn trẻ thường xuyên thức khuya, mặc dù biết rằng đây là thói quen không tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên không phải ai cũng biết những tác hại của thức khuya tới tử cung và các bệnh phụ khoa ở phụ nữ.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng những phụ nữ thường làm việc vào ban đêm nhiều hơn ban ngày có nguy cơ ung thư cao gấp gấp 1,5 lần so với phụ nữ bình thường. Đặc biệt, những người thường xuyên thức khuya hay ngủ không đủ giấc làm cho hormone bị thiếu hụt hay mất cân bằng, gây ra rối loạn kinh nguyệt, tăng nguy cơ u xơ tử cung…
Ngoài ra, sự mất cân bằng nội tiết tố do thức khuya cũng dẫn đến các loại viêm nhiễm phụ khoa, như: viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, viêm phần phụ.
5. Ngồi lâu 1 chỗ
Hành vi này thường phổ biến hơn ở các chị em làm văn phòng, công sở. Do đặc thù công việc nên thường phải ngồi lâu 1 chỗ, ít di chuyển và cũng hay nhịn tiểu hơn.
Các chuyên gia cho biết, ngồi lâu 1 chỗ làm ảnh hưởng đến việc lưu thông, tuần hoàn máu ở đáy chậu. Khi không được cung cấp máu đầy đủ và đều đặn, chức năng hoạt động của các bộ phận bên trong cơ quan sinh dục bị kém đi, giảm sức đề kháng, dễ mắc bệnh phụ khoa.
Vùng kín của phụ nữ luôn ẩm ướt, nên nếu ngồi lâu sẽ bị bí, ẩm, nhiệt độ cao. Không chỉ tạo ra môi trường lý tưởng của vi khuẩn, virus mà còn dễ bị sung huyết do lưu thông kém, tắc nghẽn ở vùng chậu do tử cung và buồng trứng bị thiếu oxy.
Bên cạnh đó, ngồi nhiều cũng có thể gây viêm nhiễm mãn tính phần phụ và sự lây lan của các mầm bệnh qua đường âm đạo, do đó ảnh hưởng đến toàn bộ vùng chậu.
6. Đời sống tình dục không lành mạnh
Nhiều bạn trẻ hiện đại có lối sống buông thả, suy nghĩ thoáng trong chuyện tình dục, coi việc có nhiều bạn tình là sở thích hoặc xu hướng hợp thời. Chúng ta không phê phán điều này theo góc nhìn về đạo đức hay lối sống, nhưng cần phải hiểu rằng, càng có nhiều bạn tình, nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung và các bệnh tình dục khác càng cao.
Quan hệ tình dục là con đường lây nhiễm virus HPV, nếu 1 trong số bạn tình của bạn bị nhiễm HPV thì tỷ lệ rất cao là bạn cũng sẽ bị. Đặc biệt, nếu quan hệ tình dục mà không sử dụng các biện pháp bảo vệ hoặc không vệ sinh sạch sẽ trước và sau thì càng dễ bị lây nhiễm hơn.
Thường xuyên sử dụng đồ chơi tình dục (sextoy), vệ sinh kém, thụt rửa âm đạo, lạm dụng thuốc tránh thai… cũng gây ra tổn thương tử cung và tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư cổ tử cung.
Nguồn và ảnh: Sohu, WHO, Woman.tvbs