Theo phong tục cổ truyền của người Việt, Táo quân chính là vị quan túc trực quanh năm để cai quản mọi việc ở hạ giới. Thần Táo quân gồm 3 người, 2 táo ông và 1 táo bà. Hàng năm cứ đến ngày 23 tháng Chạp (tháng 12 âm lịch), thần Táo quân cưỡi cá chép lên thiên đình để bẩm báo với Ngọc Hoàng mọi việc tốt xấu trong năm của từng người trong gia đình để có thưởng phạt công minh. Vì thế, ngày 23 tháng Chạp còn gọi là ngày Tết ông Táo.
Cũng trong dịp này, để thể hiện tấm lòng thành kính với các thần Táo nên người dân thưởng sửa soạn lễ vật và mâm cỗ để cúng.
Tùy theo điều kiện của mỗi gia đình bạn mà có thể cúng mâm cỗ ông Táo sao cho phù hợp. Phần lớn mọi người đều cúng mâm cỗ ông Táo giống như các mâm cỗ Tết thông thường. Dưới đây là gợi ý cách làm 5 món trong mâm cỗ cúng Táo quân, bạn có thể tham khảo:
Nguyên liệu
- 2 chén nếp
- 150gr thịt gấc (mình dùng gấc đông lạnh)
- 70gr đường
- 1/4 muỗng cà phê muối
- 1 muỗng canh dầu ăn
- 1 muỗng canh rượu
- 100ml nước cốt dừa
Cách làm:
- Nếp vo sạch ngâm với nước ấm ít nhất 4 tiếng hay qua đêm.
- Gấc cho vào chén cùng với dầu và rượu dầm nhuyễn, lược qua rây cho mịn.
- Nếp đổ ra rổ xả qua nước lạnh. Cho nếp vào xửng hay rổ hấp, trộn gấc đã lược nhuyễn vào cùng muối, mang bao tay trộn đều.
- Nấu 1 nồi nước sôi, cho xửng nếp vào hấp 10 phút.
- Qua 10 phút cho 1/2 nước cốt dừa vào trộn đều và hấp tiếp 5-7 phút.
- Tiếp tục cho nước dừa còn lại vào trộn đều hấp 5 phút. Cuối cùng cho đường vào xới chung hấp 7-8 phút nữa là tắt bếp.
- Xôi gấc cốt dừa cho vào khuôn ấn mạnh, úp ra đĩa. Bạn có thể sử dụng cả khuôn hình cá chép cho đẹp mắt.
Chỉ với các bước đơn giản như vậy là bạn và gia đình đã có món xôi gấc cốt dừa thơm ngon, béo ngậy cho cả gia đình thưởng thức rồi.
Chuẩn bị:
- Gà ta (trống hay mái tùy ý): Khoảng 1.5kg - 1.8kg
- Gừng, hành khô, mỡ gà đã rán chín, ít nghệ tươi
Cách làm:
- Sơ chế: Thông thường, để có một con gà cúng đẹp, dù là chặt miếng hay cúng nguyên con thì cũng nên mổ moi. Gà sau khi mổ xong, đem xát chút muối xung quanh da gà và bên trong bụng rồi rửa sạch lại nhiều lần với nước.
- Buộc chéo cánh: Buộc gà chéo cánh trước khi luộc. Cách buộc gà chéo cánh như sau: Dựng đứng phẩn cổ gà lên rồi ép nó về phía mình (lưng) gà. Đan chéo 2 cánh gà về phía trước sao cho phần khớp chạm nhau sau đó phải dùng dùng dây để buộc cố định lại cánh gà. Bạn có thể chọn dây dù hoặc dây len để buộc. Tiếp theo, bạn dùng dao khứa nhẹ 1 đường ở phần khuỷu chân gà rồi bẻ quặt vào bụng hoặc cho lên lưng. Như vậy, lúc này con gà đã có dáng rất đẹp và tự nhiên.
- Cho gà vào nồi, đổ nước lạnh ngập thân gà. Lưu ý không dùng nước nóng để luộc gà vì làm như vậy gà sẽ bị nứt da, thịt khô không ngon. Cho nồi gà lên bếp, bật lửa, đun sôi lăn tăn thì để lửa nhỏ, không để sôi sùng sục làm gà bị nứt da. Thỉnh thoảng hớt bọt, để như vậy khoảng 7-8 phút.
- Lúc này nướng 1 củ gừng, 1 củ hành, đập dập rồi thả vào nồi nước luộc gà rồi luộc tiếp 5 phút nếu là gà non để cúng, 10 phút với gà luộc để ăn. Tắt bếp, đậy vung, ngâm gà trong nước thêm 5 phút (để kiểm tra xem gà chín chưa có thể dùng đầu đũa hoặc tăm nhọn chọc vào gà, nếu đũa/tăm đâm xuyên dễ dàng, nước ứa ra không có màu đỏ là đã chín).
Thực tế, thời gian luộc gà tùy theo cân nặng, bạn sẽ phải ước lượng thời gian luộc phù hợp với con gà nhà mình nhé! Giã nát củ nghệ rồi vắt lấy nước trộn mỡ gà đã rán vàng. Khi thấy gà đã ráo nước thì quét một lớp hỗn hợp này dàn đều lên phần da gà khi đã ráo nước. Đảm bảo gà luộc sẽ trông thật vàng ươm, bóng bẩy và căng mượt nhìn thật hấp dẫn. Tuy nhiên không nên cho quá nhiều nghệ sẽ làm ảnh hưởng tới hương vị của gà luộc.
Sau đó tháo dây buộc gà. Nếu bạn cúng ván xôi với gà thì để nguyên con. Còn nếu làm mâm cỗ mặn thì có thể chặt miếng rồi bày ra đĩa nhé.
Giò lụa bạn có thể mua sẵn tuy nhiên nếu thích bạn cũng có thể tự làm theo công thức dưới đây.
Nguyên liệu:
- 700 gr thịt heo xay (mua có mỡ lẫn thịt)
- Gia vị: 1 muỗng cà phê bột tỏi (bạn có thể dùng nước ép tỏi) - 1/2 muỗng cà phê bột tiêu trắng - 1 muỗng canh nước mắm - 1 muỗng cà phê bột nêm - 2/3 muỗng cà phê bột nở - 1/4 muỗng cà phê muối - 30gr tinh bột bắp - 100 ml nước đá lạnh hoặc dùng 5 viên đá lạnh loại nhỏ.
- Lá chuối và giấy bạc
Cách làm:
Bước 1: Xay giò
- Thịt xay cho vào ngăn đá tủ lạnh 1 tiếng trước khi làm giò.
- Sau 1 tiếng, cho thịt và tất cả các gia vị phía trên cùng tinh bột bắp, (ngoại trừ đá lạnh) cho vào máy xay 1 phút. Sau đó cho hết nước đá lạnh vào tiếp tục xay 1 phút 30 giây.
- Lúc này thịt heo trắng hồng và sánh dẻo. Đặt biệt giò vẫn trong quá trình giữ lạnh chứ không bị tái đó là nhờ những viên đá lạnh.
Bước 2: Gói giò
- Trải 1 miếng giấy bạc to. Bên trên xếp vài miếng lá chuối, cho giò sống vào. Lượng giò nhiều hay ít tùy thuộc vào độ lớn của lá và giấy bạc.
- Sau đó cuộn tròn và xoắn hai đầu giấy bạc thật chặt. Làm nhẹ nhàng để giò được tròn đều.
Chú ý: Khi gói giò, các bạn đừng gói chặt tay quá vì khi hấp giò có độ nở và như thế sẽ bị bung, cây giò nhìn không đẹp.
Bước 3: Hấp giò
- Nấu 1 nồi nước sôi, cho cây giò vào xửng hấp 40 phút là giò chín, tắt bếp, lấy giò ra để nguội.
Trình bày: Giò lụa cắt miếng vừa ăn cho ra đĩa, có đồ chua, xà lách và dưa leo.
Nguyên liệu:
- Măng khô
- 1 cái móng giò heo
- Hành lá, hành khô
- Nước mắm, muối, hạt tiêu vừa đủ
Cách chế biến:
- Măng khô ngâm với nước vo gạo từ 3-5 ngày để măng nở và loại bớt độc tố. Thay nước vo gạo ngâm măng 1-2 lần mỗi ngày. Măng đã ngâm nở, cắt và xé miếng vừa ăn. Bỏ bớt đi những phần cứng quá vì già.
- Luộc măng lại 2-3 lần để khử bớt độc tố và cũng giảm bớt thời gian ninh nấu.
- Sau khi luộc xong thì rửa lại măng với nước sạch rồi dùng tay xé nhỏ măng thành sợi.
- Móng giò rửa sạch, chặt miếng vừa ăn. Sau đó đem chần trong nồi nước sôi có cho xíu muối, sau đó xả lại dưới vòi nước sạch.
- Cho móng vào nồi hầm, cho ít mắm vào cùng rồi đảo một lúc cho sườn với móng được ngấm vị.
- Tiếp đến, chế lượng nước đủ ăn vào nồi để nấu. Để nước sôi, bạn hớt sạch phần bọt váng ở xương tiết ra để nước canh được trong, ngon.
- Sau khi luộc măng xong để ráo nước rồi cho măng vào xào. Khi xào, nêm ít mắm và hạt nêm cho ngấm vị.
- Hớt xong bọt bạn cho phần măng xào vào nồi canh xương và tiến hành đậy nắp nồi áp xuất để ninh nấu. Sau khi ninh khoảng 20, 30 phút thì canh măng sẽ mềm, nhừ.
Thả hành củ, rắc hành lá, mùi tàu thái nhỏ vào canh rồi múc canh măng khô móng giò ra bát nhé.
Nguyên liệu:
- 250g tai heo thái mỏng
- 250g xoài nạo sợi
- 2/3 củ hành tây cỡ vừa, thái mỏng
- 1.5 muỗng cà phê bột canh; 4 muỗng cà phê đường; 1 quả chanh cỡ nhỏ; 2-3 quả ớt đỏ, thái nhỏ; 6-7 tép tỏi, băm nhỏ
- Lạc rang giã rối; rau húng chó, mùi tàu thái nhỏ
Lưu ý: Gia vị bạn có thể thay liều lượng đổi sao cho phù hợp với khẩu vị của gia đình
Cách làm:
- Trộn tai, xoài, hành tây trong một bát.
- Thêm bột canh, đường vào trộn đều. Cho nước cốt chanh, trộn tiếp.
- Sau đó cho tỏi, ớt, lạc rang giã rối vào, trộn đều. Cuối cùng cho rau thơm thái nhỏ vào, trộn thêm một lượt là xong. Cho nộm xoài xanh tai heo ra đĩa rồi thưởng thức!
Ngoài những món trên bạn hoàn toàn có thể thay thế hoặc thêm các món ăn theo khẩu vị của gia đình vào mâm cỗ ông Táo.
CÙNG CHUYÊN MỤC
