Đối với những người yêu thích văn hoá Trung Quốc, Chu Thị Hiền (sinh năm 2000, quê Hà Tĩnh) còn có tên thường gọi là Zhu Zhu không phải là gương mặt xa lạ. Tham gia nền tảng TikTok vào cuối năm 2021, cô bạn 10X tài năng sở hữu hàng loạt video triệu view, chia sẻ về cuộc sống ở đất nước tỷ dân. Hiện tại kênh TikTok của Hiền đã thu hút gần 600.000 người theo dõi và gần 10 triệu lượt yêu thích.
Nhìn cô bạn nhỏ nhắn, trẻ trung, giàu năng lượng khám phá mọi ngóc ngách phố phường để làm clip phỏng vấn và review, ít người ngờ được Hiền đã lập gia đình và có một cậu con trai hơn 2 tuổi. Câu chuyện đời tư của nữ TikToker khiến không ít người xúc động vì có không ít mất mát.
Bố mẹ Hiền ly hôn khi cô còn bé và đều lập gia đình riêng. Có lẽ vì vậy ở Hiền luôn mạnh mẽ và tự lập. 18 tuổi, 10X Hà Tĩnh rời quê ra Đà Nẵng làm việc rồi tình cờ nên duyên với ông xã hiện tại - một người đàn ông Trung Quốc hơn Hiền 10 tuổi. Năm 19 tuổi, sau 6 tháng hẹn hò, Hiền phát hiện có con ngoài ý muốn. Vì những định kiến ở quê nhà về người ngoại quốc và có con trước hôn nhân, bố mẹ Hiền phải chịu nhiều lời dị nghị. Bố Hiền vì những áp lực xã hội mà bỏ đi trước ngày đám cưới con gái diễn ra và bất ngờ qua đời sau đó ít lâu...
Trải qua vô vàn biến cố, cuộc sống của Hiền hiện tại đã ổn định. Cô cùng chồng sang Trung Quốc, nhận được sự yêu thương từ bố mẹ chồng, con trai ngoan ngoãn. Bản thân Hiền cũng tự lập nghiệp trong thời gian làm mẹ bỉm sữa và gặt hái được một số quả ngọt. Bằng nỗ lực của mình, Hiền từng bước xoá đi những lời đàm tiếu không hay trước kia từng khiến gia đình cô xáo trộn.
Hiền và con trai, hiện tại cô bạn đang sống cùng gia đình chồng ở Hàng Châu (Trung Quốc).
Trò chuyện cùng Hiền, dễ dàng cảm nhận được sự mạnh mẽ nhưng cũng rất đỗi dịu dàng của người từng trải, sự thông thái trẻ trung của một bà mẹ gen Z.
Nếu có con, mình nhất định sẽ sinh bé ra chứ không lựa chọn khác
Thời gian gần đây, kênh TikTok chia sẻ cuộc sống ở Trung Quốc của Hiền nhận được nhiều chú ý. Cơ duyên đã đưa Hiền đến đến với đất nước tỷ dân?
Như nhiều bạn trẻ khác, trước đây mình chủ yếu biết đến Trung Quốc qua phim ảnh. Tuy nhiên từ khi mình 1 - 2 tuổi, mẹ đã đi làm ở Đài Loan và Ma Cau. Nhờ đó mình có môi trường để học và giao tiếp với người Trung Quốc. Từ năm cấp 2, mình đã có thể nói chuyện với người Trung Quốc, lên cấp 3 mình tự học chữ và đi thi.
Sau này mình lấy chồng người Trung Quốc nên theo ông xã về quê lập nghiệp. Nói chung Hiền cảm thấy mình như có cơ duyên tiền định với đất nước này.
Bạn sẽ chia sẻ thêm về chuyện tình giữa mình và ông xã nhé?
Sau khi học xong cấp 3, mình thi bằng tiếng Trung và xin mẹ ra Đà Nẵng làm việc ở công ty du lịch. Sau đó, mình chuyển sang làm gia sư và thu nhập cũng tăng lên. Mình sống trong một homestay, đối diện cửa sổ nhà mình là bếp của nhà hàng xóm toàn người Trung Quốc ở. Trong đó, có một bạn thích mình, xin số liên hệ rồi hay tán tỉnh mình. Mình không thích bạn ấy nhưng cảm thấy từ chối qua số điện thoại thì hơi bất lịch sự. Thế nên mình đồng ý hẹn gặp. Buổi đi chơi đó cũng là lúc mình gặp chồng mình, một người bạn của bạn nam kia.
Vì không thích bạn nam kia liên tục quan tâm, nên mình chủ động bắt chuyện với chồng mình và nhờ anh ấy đưa về nhà. Sau đó, hai người ra biển tâm sự, xin phương thức liên hệ rồi hẹn hò. Lúc đó, mình có khá nhiều người theo đuổi mà mình không thích, nhưng ông xã lại mang lại cảm giác rất thoải mái. Mình thích những người ít nói, lạnh lùng giống chồng mình. Anh ấy cũng đẹp trai nữa, giờ bớt rồi (cười lớn). Thời điểm đó mình 19 tuổi, anh 29 tuổi. Sau này mình mới biết mình là mối tình đầu của anh ấy.
Cảm xúc của bạn khi biết tin có con? Ông xã và gia đình bạn đã phản ứng như thế nào?
Sau khi yêu nhau khoảng 6 tháng, mình phát hiện có con ngoài ý muốn. Thật sự tụi mình đã sử dụng các biện pháp bảo vệ nhưng xác suất mang thai dù rất nhỏ vẫn xảy ra. Khi biết tin, mình thấy sợ nhiều hơn là vui, vì khi đó mình vẫn còn rất trẻ. Tuy nhiên, mình xác định ngay từ đầu, nếu có thai thì mình nhất định sẽ sinh bé ra chứ không còn lựa chọn khác. Nhiều người sẽ nghĩ mình còn trẻ tuổi, bỏ đứa con này đi thì lần sau sẽ có nữa. Thế nhưng với mình, điều này thuộc về phạm trù đạo đức, mình không cho phép bản thân làm như vậy, và chưa bao giờ có ý định bỏ con. Kể cả trong trường hợp xấu nhất là chồng mình không nhận con, mình vẫn sẽ sinh con ra và nuôi con.
Khi chồng mình (khi đó vẫn là bạn trai) biết tin thì rất vui, lập tức thông báo cho bố mẹ bên Trung Quốc. Anh ấy có nói đợi khi thai được 3 tháng thì hẵng thông báo với gia đình mình vì anh ấy biết bố mẹ Hiền sẽ phản đối, sợ cái thai nhỏ quá sẽ dễ xảy ra vấn đề. Cũng trong khoảng thời gian này, anh ấy hết hạn visa và phải trở về Trung Quốc. Trước khi đi, anh ấy dặn nhớ đợi anh ấy về rồi 2 đứa cùng thông báo với mẹ.
Vậy mà không biết sao, anh ấy vừa trở về về Trung Quốc thì mình báo tin cho mẹ luôn. Ban đầu mẹ mình rất sốc, kịch liệt phản đối và suy nghĩ đến những điều rất tiêu cực. Mình cảm thấy có lỗi với mẹ lắm. Mẹ lập tức ra Đà Nẵng và đưa mình về quê. Sau khi làm thủ tục xong, bạn trai mình trở lại Việt Nam và bắt xe ra Hà Tĩnh tìm mình. Mẹ mình nhờ vậy mà cũng yên tâm phần nào, vì thấy anh ấy đối xử tốt với mình. Mình cũng dẫn anh ấy đi gặp ba. Mọi người rất vui và đồng ý cho 2 đứa kết hôn và thông báo mọi người.
Có thai ngoài ý muốn và làm mẹ ở độ tuổi đôi mươi, bạn đã trải qua những khó khăn như thế nào?
Ở quê mình, mọi người có ấn tượng không tốt với người Trung Quốc và việc có con trước khi kết hôn. Thậm chí có người còn hỏi ba mẹ mình: “Bán con cho người Trung Quốc được bao nhiêu tiền”, “Con gái đang tuổi ăn tuổi học mà sao gả cho người Trung Quốc”, “Bán con sang Trung Quốc, con có bị gì cũng không biết”,... và nhiều điều rất khó nghe khác.
Trên thực tế, gia đình mình không nhận được gì cả. Mình và chồng đơn thuần đến với nhau vì tình yêu, con cái chỉ là đến trước đám cưới thôi. Thế nhưng họ không hiểu và dị nghị rất nhiều. Vì những lời bàn ra tán vào, đàm tiếu của hàng xóm nên trước ngày đám cưới, ba mình bỏ đi. Lúc đó ba có gọi 1 cuộc điện thoại dặn dò mình là ba rất thương 2 đứa, nhớ ăn uống và chăm sóc bản thân. Ngày cưới diễn ra buồn lắm, mình chỉ mong đám cưới diễn ra cho nhanh.
Một tuần sau đám cưới, mình về Đà Nẵng làm việc. Bỗng một buổi sáng mình bật dậy lúc 4 giờ sáng, cảm thấy trong người cồn cào. Tầm trưa, anh mình gọi điện báo ba mình mất do đột quỵ lúc sáng sớm. Vợ chồng mình về quê lo đám tang cho ba, rồi sang Trung Quốc chuẩn bị sinh. Lúc đó mình mang thai tầm hơn 3 tháng.
Khoảng 1 tháng sau đó, thế giới bùng dịch Covid-19. Sinh con trong khoảng thời gian này mình rất lo lắng. Các bệnh viện ở Trung Quốc chỉ cho 1 người thân chăm sóc thai phụ, không được ra ngoài nên chồng vào viện với mình. Ba mẹ chồng thương con dâu lắm, chăm sóc từng li từng tí nhưng cũng chỉ có thể gửi đồ ăn vào thôi. Sinh con được vài tháng thì mình nhận tin bà ngoại qua đời.
Hiền trải qua nhiều biến cố và mất mát trong suốt khoảng thời gian mang thai và sinh con đầu lòng.
Quyết định sang Trung Quốc sinh sống, không được ở gần mẹ đẻ, Hiền có gặp khó khăn gì trong khoảng thời gian mang thai và sinh con?
Thật ra từ nhỏ mình đã quen sống tự lập, không ở gần bố mẹ, thế nên mình thích ứng khá nhanh. Ngược lại, mình cảm thấy được bù đắp nhiều từ gia đình chồng. Từ khi mình mang thai, đến sau khi sinh con xong cơ thể vẫn còn yếu và hiện tại là vì bận rộn công việc kinh doanh nên bố mẹ chồng không cho mình làm việc nhà, dù là rửa chén hay nấu ăn.
Ba mẹ chồng biết mình trải qua nhiều cú sốc khi mang thai, vất vả chăm con, không bao giờ ngủ trọn đêm nên rất xót. Mình cảm động lắm. Ở thời điểm hiện tại, mình cảm thấy không có khoảng cách giữa gia đình chồng - nàng dâu. Dù tình cảm của mẹ đẻ và mẹ chồng sẽ có nhiều khác biệt, vì mẹ chồng không có những trải nghiệm nhìn mình lớn lên từ bé, nhưng mẹ thật sự chân thành. Ví dụ mình lỡ nói với mẹ chồng món này ngon quá, là cả tuần mẹ sẽ nấu món đó cho mình. Ba chồng mình cũng sẽ vào bếp nấu những món mình thích. Cả nhà mình đều biết nấu ăn, trừ mình và con trai.
Dù được hỗ trợ rất nhiều về mặt tinh thần, nhưng chắc hẳn Hiền cũng trải qua những vất vả chỉ ai làm mẹ bỉm sữa mới hiểu?
Theo mình, làm mẹ ai cũng vất vả hết, có nhiều niềm vui nhưng cũng có những lúc thực sự rất mệt. Nguyên một năm đầu tiên có con, không có đêm nào mình ngủ tròn giấc, điều đó ảnh hưởng rất nhiều đến sức khoẻ. Chỉ cần nghe con khóc là mình lập tức bật dậy, như một phản xạ. Chồng mình và ba mẹ chồng dù thương yêu mình rất nhiều nhưng cũng có những việc không thể làm thay mình.
Khi nhìn bạn bè đồng trang lứa, mình cũng có nhiều suy nghĩ. Mình thấy người ta có cuộc sống riêng và sự nghiệp, còn mình thì vướng bận con nhỏ. Ngoài làm việc, mình gần như dành toàn bộ thời gian cho con, không có thời gian riêng cho bản thân. Dù vậy, mình vẫn tin mỗi người sẽ có những trải nghiệm khác nhau, mình rất trân quý cuộc sống hiện tại. Nói chung là cái gì cũng có cái giá của nó.
Ngược lại, chắc hẳn Hiền cũng nhận về rất nhiều niềm vui và động lực từ con của mình! Cuộc sống của Hiền đã thay đổi ra sao kể từ khi có con?
Trước năm 19 tuổi, mình không hề biết gì về trẻ em và nghĩ là mình sẽ thuộc tuýp người kết hôn ở tuổi 30 - 35, thậm chí là không có con luôn. Thậm chí, khi cháu của bạn mình vừa chào đời, mình còn hỏi rất ngô nghê là: “Bé mở mắt chưa?”.
Mình cũng cảm thấy ngày xưa mình khá ích kỷ, không nghĩ đến chuyện kết hôn hay sinh con gì cả. Khi mang thai, vì trải qua nhiều cú sốc và phải thích ứng với cuộc sống mới ở Trung Quốc nên mình không cảm nhận được sự kết nối với con. Mình còn lo lắng có khi nào khi sinh con ra, mình không thương con không. Thế nhưng khoảnh khắc con chào đời, mình liền khóc oà. Mình chỉ nhìn con và biết mỗi con thôi.
Con được tầm 3 - 4 ngày tuổi thì bị chẩn đoán bệnh vàng da và phải nằm trong lồng kính. Khi bác sĩ bế con đi, mình ngã quỵ trên sàn và khóc, cảm thấy rất đau lòng. Suốt 7 ngày đó, mình không được gặp con, vì bệnh viện thắt chặt nội quy trong thời gian dịch bệnh. Mỗi ngày mình đều đặn hút sữa 2 tiếng/lần, mỗi lần cầm bịch sữa trong tay, mình đều nhớ con da diết. Khoảnh khắc đó, mình biết là mình đã sẵn sàng để làm mẹ, hiểu được tình cảm mẫu tử thiêng liêng.
Có con vui lắm chứ. Vì con là con trai nên con quấn quýt mẹ hơn. Buổi tối con luôn đòi chơi với mẹ. Con là niềm hạnh phúc rất đặc biệt mà mình không bao giờ tìm được ở nơi nào khác.
Cậu con trai đáng yêu là niềm vui và động lực của hot TikToker 10X.
Việc nuôi dạy con ở Trung Quốc và Việt Nam có nhiều điểm chung hơn là điểm khác biệt
Khởi nghiệp khi làm mẹ bỉm sữa, Hiền đã bắt đầu công việc làm Tik Tok-er và kinh doanh như thế nào?
Sau khi sinh con được 6 tháng, mình bắt đầu suy nghĩ về kinh tế của gia đình. Lúc đó mình có cơ duyên làm công việc phân tích và tìm kiếm sản phẩm, xuất nhập hàng hoá giữa Việt Nam - Trung Quốc. Mình làm khoảng 1 năm, gặp khá nhiều rủi ro, có đủ tiền để trang trải sinh hoạt, chủ yếu là tích lũy thêm kinh nghiệm trong lĩnh vực này.
Cuối năm 2021, mình bắt đầu đi quay. Mình cũng định hướng là sẽ quay clip, sau đó kết hợp kinh doanh online. Từ lâu mình đã thích công việc sáng tạo nội dung, làm video, kể chuyện,... Ban đầu hoàn toàn xuất phát từ đam mê nên không có áp lực. Khó khăn duy nhất là quỹ thời gian rất ít, mình bận chăm con nên nhiều lúc cũng tìm cớ để trì hoãn. Mình tự xốc lại tinh thần, vì nghĩ rằng nếu đợi lâu hơn đến khi mình có tuổi thì sẽ không còn nhiệt huyết nữa.
Thế nên mình cứ tranh thủ có thời gian rảnh là sẽ đi quay. Dần dần mình tự rút kinh nghiệm, chỉnh sửa clip tốt hơn. Ban đầu mình chỉ đi phỏng vấn mọi người, không dám lộ mặt hay nói chuyện. Mình thậm chí còn không biết trang điểm nữa. Sau đó, mình tập livestream, quen với ống kính rồi thì đi quay nhiều hơn, review về ẩm thực và văn hoá Trung Quốc.
Kênh TikTok của Hiền có nội dung thu hút, được nhiều bạn trẻ yêu thích.
Vừa làm mẹ, vừa điều hành kênh TikTok và kinh doanh, Hiền sắp xếp thời gian như thế nào?
Thực sự việc sắp xếp thời gian rất khó. Mình chỉ đi quay sau khi đã làm hết những việc ở nhà và chăm con. Thông thường mỗi buổi quay sẽ kéo dài khoảng 3 tiếng. Sau đó đợi con ngủ thì mình chỉnh sửa video đến 1 - 2 giờ sáng. Mỗi ngày đều trôi qua rất bận rộn nhưng mình cố gắng dùng hết sức lực thì cảm giác thời gian trôi qua rất nhanh.
Buổi sáng mình sẽ thức dậy lúc 9 giờ, khi con tỉnh rồi sửa soạn thay đồ. Ba mẹ sẽ nấu đồ ăn sáng, đồ ăn trưa và đồ ăn tối cho mình. Mình chăm con, chơi với con và sắp xếp nhà cửa. 11 giờ mình bắt đầu làm việc, quay dựng clip, kiểm kê hàng hoá, lo các thủ tục xuất nhập khẩu,... Buổi chiều, mình sẽ livestream tầm 2 - 3 tiếng đến tối. Nếu xong việc sớm, mình sẽ dỗ con ngủ. Nhiều lúc mình về nhà, con đã ngủ rồi.
Hiền nhận được sự hỗ trợ như thế nào từ ông xã và bố mẹ chồng?
Hiện tại em bé tầm hơn 2 tuổi nên khi mình đi quay, ông bà nội sẽ trông cháu. Ông bà thích chơi với cháu lắm. Mình cảm thấy bản thân khá may mắn.
Là một bà mẹ gen Z, Hiền có những nguyên tắc nuôi dạy con như thế nào?
Mình nuôi con khá khoa học, chẳng hạn như phải ăn đúng bữa, không được ăn đường ăn muối khi con chưa đủ tuổi, tìm hiểu về chế độ dinh dưỡng phù hợp,... Nói chung mình đọc nhiều tài liệu. Về việc dạy con, mình sẽ lưu ý theo từng độ tuổi, khi nào thì tập cho con cầm nắm, phân biệt màu sắc, gọi tên đồ vật,... Mình nghĩ giai đoạn quan trọng nhất là thời điểm hiện tại, khi con 2 - 5 tuổi, con sẽ có xu hướng thể hiện cá tính và bản thân hơn. Mình cần học nhiều phương pháp để nuôi dạy con trở thành người tốt.
Con trai mang 2 dòng máu Việt - Trung, Hiền có lên kế hoạch dạy con tiếng Việt chưa?
Mỗi người sẽ có cách dạy khác nhau, thích hợp với mỗi đứa trẻ. Hiện tại, bạn nhỏ nhà mình chỉ biết kêu: “Bà ngoại” rồi nói những câu như: “Bà khoẻ không?” để giao tiếp với mẹ mình. Vì mình xác định sẽ cho con học cấp 1 ở Trung Quốc, mình sẽ dạy con tiếng Trung trước, tránh trường hợp con bị loạn ngôn. Tới khi 4 tuổi, con có thể phân biệt tiếng Việt và tiếng Trung thì mới dạy con tiếng Việt nhiều hơn.
Việc nuôi dạy con ở Việt Nam và Trung Quốc có nhiều khác biệt không? Hiền có bao giờ gặp bất đồng quan điểm với gia đình chồng?
Thật ra mình thấy giữa Việt Nam và Trung Quốc có nhiều điểm chung hơn là điểm khác biệt. Hiện tại, mọi thứ ở đây rất phát triển và cũng giống như ở Việt Nam thôi, lúc nào cũng sẽ có người này người kia. Có những người rất hiện đại và có những người vẫn khá cổ hủ và mê tín trong việc nuôi dạy con.
Dù mẹ đẻ và ba mẹ chồng mình vẫn thuộc tuýp truyền thống nhưng ông bà không hề bảo thủ. Khi mình phân tích, cho ba mẹ xem video của chuyên gia thì ba mẹ cũng lắng nghe và tiếp thu. Ba mẹ cũng thừa nhận có những điều ngày xưa đã lỗi thời, thế nên gần như không có mâu thuẫn nào hết.
Một số dự định của gia đình Hiền trong tương lai?
Hiện tại mọi thứ đều mới bắt đầu. Mình muốn ổn định kinh tế để nhanh chóng báo hiếu cho mẹ đẻ và ba mẹ chồng. Mục tiêu xa của vợ chồng mình là đưa gia đình mình ở Việt Nam đến một môi trường sống tốt hơn. Ngoài ra, mình cũng mong muốn có thể đưa ba mẹ chồng về Việt Nam, hai gia đình sống cùng một đất nước, để mình có thể gần gũi và chăm sóc cho ba mẹ hai bên.
Cảm ơn những chia sẻ của Hiền! Mến chúc gia đình bạn thật nhiều niềm vui và sức khoẻ.