Vừa tiếp nhận trẻ nguy kịch do sinh tại nhà, bệnh viện báo công an và Bộ Y tế xử lý
Vụ Sức khỏe Bà mẹ, Trẻ em (Bộ Y tế) từng đưa ra khuyến cáo, sinh con tại nhà là phản khoa học, có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho bà mẹ và trẻ sơ sinh như băng huyết, vỡ tử cung, nhiễm khuẩn… Thậm chí, nếu không có sự theo dõi, hỗ trợ của nhân viên y tế sẽ gây tử vong cho mẹ và trẻ sơ sinh. Thế nhưng, vẫn còn một số người vẫn thực hiện việc này.
Mới đây, một tài khoản mạng xã hội đã đăng tải bài viết khoe sinh con “thuận tự nhiên” ngay tại nhà mình với hình ảnh em bé tím tái, dây rốn chưa cắt. Người này còn khoe, vợ sinh con tại nhà sau khi được “giác ngộ chân lý” sinh con “thuận tự nhiên”. Thậm chí, người này còn cho biết, trẻ không tiêm vắc xin, kèm theo những lời ca ngợi, tâm đắc. Bài chia sẻ này khiến nhiều người phát hoảng. May mắn, ở trường hợp này chưa xảy ra vấn đề nghiêm trong.
Nhưng trước đó, cũng vì cha mẹ chọn sinh "thuận tự nhiên" tại nhà mà một bé gái đã tử vong khi chỉ mới 9 ngày tuổi. Báo Tuổi trẻ đưa tin, bé gái sinh vào ngày 18/9/2023 (ở Thanh Trì, Hà Nội), là con gái thứ 3 của một cặp vợ chồng 36 tuổi.
Em bé được chăm sóc sau sinh tại Bệnh viện Từ Dũ. Ảnh minh họa.
Thông tin từ Bệnh viện Nhi trung ương cho biết, suốt 3 lần mang thai, người mẹ không tiêm vắc xin uốn ván. 2 lần sinh trước, chị sinh ở con ở Bệnh viện Phụ sản Hà Nội. Hai bé lớn có sức khỏe bình thường.
Đến lần sinh bé gái thứ 3, chị Hồng chọn sinh con tại nhà. Sau sinh, bé gái không được cắt dây rốn, bánh nhau được đặt trong chậu muối đã được rang khô. Đến ngày thứ 3 chào đời, dây rốn bé tự rụng. Nhưng đến ngày thứ 7, bé sốt nhẹ (mẹ không rõ nhiệt độ).
Dù trẻ sốt không hạ, gia đình không cho bé đi khám, chỉ xử lý bằng cách cho da bé kề da mẹ, vắt sữa cho bé uống bằng thìa. Ngày 9/10/2023, bé gái được 9 ngày tuổi thì bị tăng trương lực cơ, gồng cứng người, bỏ bú, da vàng sậm, viêm dưới da toàn thân, rốn nề, không tiểu được thì gia đình mới đưa đến Bệnh viện Nhi trung ương cấp cứu.
Trong quá trình điều trị tại bệnh viện, các bác sĩ đã hồi sức tích cực, lọc máu liên tục cho bệnh nhi. Nhưng vì tình trạng của bé là nhiễm khuẩn huyết, suy đa tạng, co giật do tăng natri máu nặng, nhiễm khuẩn sơ sinh do Ecoli và bé đã tử vong trong ngày đến bệnh viện.
PGS.TS Trần Minh Điển, Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết, ngay khi tiếp nhận ca bệnh, bệnh viện đã báo cơ quan công an và Bộ Y tế. “Tôi rất phẫn nộ khi các cháu sinh ngay ở Hà Nội nhưng lại không được chăm sóc sức khỏe, không được tiêm chủng. Trẻ sinh ra có quyền được chăm sóc y tế, quyền giám hộ, nuôi dưỡng là của cha mẹ trẻ nên bác sĩ không thể bắt buộc mà chỉ có thể khuyến cáo. Nhưng một trẻ sơ sinh sốt không được chăm sóc ngay dẫn đến co giật, teo não, thậm chí tử vong là hành động đáng lên án, chúng tôi đã báo cơ quan công an ca bệnh này”, Tiến sĩ Điển chia sẻ.
Sinh con “thuận tự nhiên” là phản khoa học, vi phạm quyền trẻ em
Tiến sĩ Điển cho biết, sau trường hợp của bé Na, ông đã giao chuyên viên pháp chế của bệnh viện tìm hiểu kỹ vấn đề pháp lý để có thể kêu gọi, phản ứng trước những vụ việc tương tự và cả làn sóng sinh "thuận tự nhiên" theo ông là vi phạm quyền trẻ em. “Ca sinh "thuận tự nhiên" được chia sẻ trên mạng xã hội mới đây may mắn là chưa ảnh hưởng tính mạng của trẻ nhưng tôi rất lo ngại làn sóng này vì những tổn thương đến sức khỏe trẻ em và phụ nữ”, Tiến sĩ Điển nhấn mạnh.
Bộ Y tế từng có công văn khuyến cáo về "sinh thuận tự nhiên".
Liên quan đến việc “sinh thuận tự nhiên”, năm 2020, Vụ Sức khỏe Bà mẹ, Trẻ em (Bộ Y tế) đã có công văn về việc đẩy mạnh truyền thông để đảm bảo an toàn cho bà mẹ và trẻ sơ sinh sau khi xảy ra trường hợp một sản phụ phải đến viện cấp cứu vì “sinh con tự nhiên” nhưng lại khước từ mọi chăm sóc y tế.
Công văn nêu, trong những năm qua, tình trạng tai biến sản khoa, tử vong mẹ, tử vong trẻ sơ sinh của Việt Nam đã được cải thiện rõ rệt. Nhận thức của người dân về vai trò, lợi ích của các can thiệp trước, trong và sau sinh đã có những chuyển biến tích cực.
Tuy nhiên, thời gian gần đây, một bộ phận người dân đã tham gia cổ súy cho phong trào "thuận theo tự nhiên", không cho cán bộ y tế chăm sóc mẹ và con, không tiêm vắc xin cho mẹ và bé.
Để đảm bảo an toàn cho bà mẹ và trẻ sơ sinh trong quá trình chuyển dạ, chăm sóc sau sinh, Bộ Y tế yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các cơ sở y tế địa phương; Giám đốc các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an; Các bệnh viện trực thuộc Bộ, ngành và bệnh viện ngoài công lập có cung cấp dịch vụ đỡ đẻ đẩy mạnh hoạt động truyền thông về vai trò, tác dụng của quản lý thai, khám thai định kỳ và sinh con tại các cơ sở y tế.
Đặc biệt nhấn mạnh việc “sinh con tại nhà” là phản khoa học có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho bà mẹ và trẻ sơ sinh như băng huyết, vỡ tử cung, nhiễm khuẩn... thậm chí gây tử vong bà mẹ và trẻ sơ sinh nếu không có sự theo dõi, hỗ trợ của cán bộ y tế.
Trẻ sơ sinh vừa chào đời phải được chăm sóc y tế đầy đủ. Ảnh minh họa
Vụ Sức khỏe Bà mẹ, Trẻ em cũng yêu cầu kiểm tra, giám sát, chấn chỉnh và xử lý nghiêm các tập thể và cá nhân cố tình cổ vũ, quảng bá phương pháp sinh đẻ phản khoa học, ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người dân theo quy định của pháp luật.
Trong trường hợp phát hiện các trường hợp sinh con tại nhà chuyển đến bệnh viện, đề nghị các bệnh viện khám và giải thích cặn kẽ các can thiệp y tế cần thiết với mẹ và bé. Nếu sản phụ hoặc người được ủy quyền vẫn không cho thực hiện, cần đề nghị sản phụ hoặc người được ủy quyền ký cam kết để phòng tránh các hệ lụy về sau đồng thời gửi báo cáo về Bộ Y tế.
Tiến sĩ Kidong Park, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam đã từng lên tiếng khuyến cáo, các bà mẹ không nên sinh con tại nhà mà không có sự trợ giúp của cán bộ y tế. Bởi trong quá trình sinh nở, có rất nhiều nguy cơ tiềm ẩn cho cả mẹ và trẻ sơ sinh như nhiễm trùng ở mẹ, xuất huyết sau sinh, trẻ sơ sinh bị ngạt thở. WHO khuyến cáo các bà mẹ cần đến cơ sở y tế để được chăm sóc trước sinh cũng như đảm bảo quá.