Trong bữa cơm hằng ngày, ngoài thịt cá, thì rau là món ăn kèm quen thuộc và hết sức cần thiết để cung cấp chất xơ và vitamin cho cơ thể. Có rất nhiều loại rau được các bà nội trợ thường dùng như rau lang, rau mùng tơi, rau cải... và thường là rau muống.
Theo Cục bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), rau muống là loại rau dẫn đầu trong nhóm rau ăn lá có nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm cao, chứa rất nhiều thuốc kích thích, thuốc trừ sâu... Việc sử dụng các loại rau có chứa dư lượng thuốc bảo vệ thực vật vượt ngưỡng có thể khiến người tiêu dùng bị ngộ độc mạn tính, giãn thể miễn dịch, thậm chí ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Hơn nữa, khi người dân sử dụng rau muống nhiễm chì, kim loại nặng này sẽ tích tụ dần trong cơ thể với hàm lượng cao, gây nguy hại đến sức khỏe. Biểu hiện dễ thấy nhất là ngộ độc thực phẩm.
Đặc biệt rất nhiều bà nội trợ hiện nay đang lo ngại vì khi luộc xong, nước rau thường chuyển màu đen hay xanh đậm. Đã có không ít ý kiến cho rằng, loại rau luộc cho màu nước như vậy là do bị nhiễm độc, tồn dư đạm (phân bón) quá cao.
Trước những băn khoăn trên, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh – Chuyên gia về Công nghệ thực phẩm (nguyên giảng viên Viện Công nghệ thực phẩm - ĐH Bách khoa HN) có chia sẻ với VietNamNet: “Nước rau luộc chuyển màu vẫn sử dụng được bình thường, không ảnh hưởng đến chất lượng và dinh dưỡng khi sử dụng. Việc nước rau chuyển sang màu xanh là do trong nước có dư lượng canxi và magie nên có tính kiềm. Bởi vậy khi luộc rau các bà nội trợ chỉ cần cho 1 chút muối ăn hoặc sau khi luộc chỉ cần vắt một chút nước cốt chanh vào bát nước rau thì sẽ không còn tình trạng đó".
Đồng quan điểm trên, Ths.Lương y Vũ Quốc Trung (Hội Đông Y Hà Nội) cũng cho rằng, không có cơ sở chứng minh việc nước luộc rau muốn chuyển màu là do tồn dư hóa chất. “Chúng ta không nên nghe theo những thông tin thiếu căn cứ. Như vậy sẽ làm mất đi giá trị món ăn có công dụng tuyệt vời”.
Một số chuyên gia cũng khẳng định rằng, nếu so sánh nước rau muống với các loại nước ngọt, nước giải khát mà nhiều người ưa thích hiện nay, thì uống nước rau muống có lợi gấp nhiều lần.
Lương y Vũ Quốc Trung cho rằng, trong đông y rau muống có vị ngọt, tính hàn nhưng khi chế biến, tính hàn của rau sẽ giảm đi. Ngoài sử dụng làm thực phẩm hàng ngày rau muống còn là vị thuốc rất tốt cho sức khỏe.
“Rau muống có tác dụng nhuận tràng, nhất là dùng cho những người bị táo bón. Ngoài ra, nó còn tác dụng thải độc cơ thể, làm sạch ruột do hàm lượng chất xơ trong loại rau này cao. Không chỉ có vậy, thường xuyên ăn rau muống rất tốt cho người bị thiếu sắt, vì trong rau có nhiều vitamin nhóm B. Loại vitamin này có vai trò rất quan trọng tạo ra các tế bào máu cho cơ thể. Phụ nữ đang mang thai, người mới ốm, trẻ nhỏ nên thường xuyên ăn rau muốn để bổ sung thêm sắt từ loại rau này”, lương y Vũ Quốc Trung chia sẻ.
Cách nhận biết rau muống nhiễm độc
Để mua rau muống an toàn không nhiễm độc, các chuyên gia dinh dưỡng khuyên nên tránh mua những bó rau có cọng to hơn bình thường, loại rau khi tươi bẻ thấy quá giòn, lá màu xanh sẫm, nhìn từ xa mặt trên của lá rất bóng và mướt vì loại rau này người trồng dùng quá nhiều đạm hoặc phân bón lá.
Một dấu hiệu khác đó là khi rửa rau muống nếu thấy nổi bong bóng quá nhiều cũng không nên dùng vì có nguy cơ rau muống nhiễm hóa chất. Rau chứa nhiều chất kích thích thường dễ dập nát, dù non mơn mởn nhưng vẫn mất nhiều thời gian để luộc chín. Ngoài ra, khi bẻ thân rau không có nhiều nhựa chảy ra.
Nếu rau muống khi luộc nước có màu hơi đục, khi cho chanh hoặc sấu vào nước mà không thay đổi màu sắc thì rau muống đó đã bị nhiễm chì. Vì bình thường khi cho chanh hoặc sấu vào chất axit sẽ làm mất diệp lục làm chuyển màu nước trong.
Cách luộc rau ngon
- Khi nước sôi, thêm ít muối vào để giữ màu cho rau. Tỷ lệ hợp lý là một thìa nhỏ muối với nửa lít nước luộc.
- Chờ nước thật sôi mới cho rau vào luộc bởi rất nhiều vitamin bị mất và hòa tan ngay sau khi rau được cho vào nước. Đun sôi nhỏ lửa, khoảng 2-5 phút tùy theo từng loại rau.
- Sau 30 giây, đảo rau và thử nghiệm độ chín. Khi rau chín, thì vớt ra và thả vào bát nước sạch có sẵn vài viên đá lạnh.
- Khi rau nguội, vớt ra, để ráo, làm như thế, .
- Khi luộc rau, bạn có thể cho một chút dầu ăn vào nồi nước luộc. Dầu ăn sẽ phủ một lớp mỏng bên ngoài, giúp rau của bạn xanh và bóng hơn. Đồng thời, lớp dầu ăn còn có thể giúp rau xanh lâu hơn mà không bị đổi màu. Tuy nhiên nước luộc sẽ có váng mỡ, tùy theo khẩu vị của gia đình mà có thể sử dụng hay không.
- Một lưu ý khác bạn nên nhớ là khi luộc nên đậy nắp vung, để nước ngập phần rau. Khi rau chín tới phải vớt ra ngay, vừa bảo toàn vitamin trong rau lại không làm mất màu xanh.
Video xem thêm: Những dấu hiệu cho thấy bạn cần bổ sung rau xanh vào chế độ ăn hằng ngày.